26.09.2013 Views

Ontwikkel- en onderzoeksprojecten - Kentalis

Ontwikkel- en onderzoeksprojecten - Kentalis

Ontwikkel- en onderzoeksprojecten - Kentalis

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3.1c WERKTAAL<br />

Dit project maakt deel uit van e<strong>en</strong> promotieonderzoek naar werkgeheug<strong>en</strong> <strong>en</strong> executieve functies<br />

bij kinder<strong>en</strong> met specifieke taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong>. Doel van het project is om de relatie tuss<strong>en</strong><br />

werkgeheug<strong>en</strong> <strong>en</strong> taal bij jonge kinder<strong>en</strong> met specifieke taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong> in kaart te<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Het is bek<strong>en</strong>d dat kinder<strong>en</strong> met specifieke taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> lat<strong>en</strong><br />

zi<strong>en</strong> op het gebied van werkgeheug<strong>en</strong>. Onderzoek op dit gebied bij jonge kinder<strong>en</strong> is echter nog<br />

schaars. In dit project word<strong>en</strong> de prestaties van 60 kinder<strong>en</strong> met specifieke taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong><br />

in de leeftijd van 4 <strong>en</strong> 5 jaar op het gebied van (verbaal <strong>en</strong> visueel-ruimtelijk) werkgeheug<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

taal vergelek<strong>en</strong> met de prestaties van 60 normaal ontwikkel<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong>.<br />

Pres<strong>en</strong>taties: IASCL 2011, Montreal; INS 2012, Oslo; IASCL, 2014, Amsterdam<br />

Onderzoeker(s): drs. B. Vugs (K<strong>en</strong>talis/PonTeM) <strong>en</strong> dr. J. Cuperus (K<strong>en</strong>talis) in sam<strong>en</strong>werking<br />

met prof. dr. L. Verhoev<strong>en</strong> (Radboud Universiteit Nijmeg<strong>en</strong>) <strong>en</strong> prof. dr. H. Knoors (K<strong>en</strong>talis)<br />

3.1d Vertell<strong>en</strong> <strong>en</strong> EF<br />

Onderzoek naar de relatie tuss<strong>en</strong> vertelvaardigheid <strong>en</strong> executieve functies bij kinder<strong>en</strong><br />

met e<strong>en</strong> specifieke taalontwikkelingsstoornis (S-TOS) <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> normale<br />

ontwikkeling(TD) in de leeftijd van 6-7, 8-9 <strong>en</strong> 10-11 jaar. E<strong>en</strong> groep kinder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> specifieke<br />

taalontwikkelingsstoornis bezoekt het Spraak & Taal Ambulatorium (Specialistische Zorg) <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

groep het cluster 2 onderwijs.<br />

Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de effect<strong>en</strong> van problem<strong>en</strong> met executieve functies op<br />

bijvoorbeeld het sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d kunn<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> verhaal of e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> ervaring. Het<br />

vertell<strong>en</strong> van sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>de informatie is belangrijk voor de cognitieve <strong>en</strong> sociaal-emotionele<br />

ontwikkeling van e<strong>en</strong> kind. Bij het uite<strong>en</strong>zett<strong>en</strong> van sam<strong>en</strong>hang binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verhaal, moet de<br />

informatie rond hoofdperson<strong>en</strong>, tijd <strong>en</strong> plaats hiërarchisch gerangschikt word<strong>en</strong>. Hier zijn<br />

verschill<strong>en</strong>de executieve functies bij betrokk<strong>en</strong> die kinder<strong>en</strong> steeds beter verwerv<strong>en</strong> naarmate<br />

ze ouder word<strong>en</strong>. In het onderzoek zal er gekek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> of er op basis van de verschill<strong>en</strong>de<br />

werkgeheug<strong>en</strong>vaardighed<strong>en</strong> subgroep<strong>en</strong> te ontdekk<strong>en</strong> zijn binn<strong>en</strong> de groep kinder<strong>en</strong> met<br />

specifieke taalontwikkelingsstoorniss<strong>en</strong>, <strong>en</strong> hoe specifieke executieve functies-capaciteit<strong>en</strong><br />

sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de vertelvaardigheidsmat<strong>en</strong>.<br />

Dit onderzoek is de eerste fase van e<strong>en</strong> vierjarig promotieonderzoek. Het onderzoek sluit deels aan<br />

bij het promotieonderzoek naar het werkgeheug<strong>en</strong> van Vugs (zie 9.1c WERKTAAL <strong>en</strong> 10c<br />

Interv<strong>en</strong>tieonderzoek). De rester<strong>en</strong>de drie jar<strong>en</strong> van het onderzoek zijn in acquisitie.<br />

Pres<strong>en</strong>taties: IASCL 2011, Montreal; IASCL, 2014, Amsterdam<br />

Onderzoeker(s): W. Boelhouwer, MA (K<strong>en</strong>talis) <strong>en</strong> dr. A. Scheper (K<strong>en</strong>talis) in sam<strong>en</strong>werking met<br />

prof. dr. L. Verhoev<strong>en</strong> (Radboud Universiteit Nijmeg<strong>en</strong>)<br />

4 SpraakSaam4Ever<br />

Lot- <strong>en</strong> bondg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>contact blijkt e<strong>en</strong> belangrijke bijdrage te kunn<strong>en</strong> lever<strong>en</strong> aan de persoonlijke<br />

groei <strong>en</strong> empowerm<strong>en</strong>t van jonger<strong>en</strong> met ESM (Isarin, 2012). Ter voorbereiding op de invoering van<br />

Pass<strong>en</strong>d Onderwijs word<strong>en</strong> in schooljaar 2012-2013 regionale bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> georganiseerd voor<br />

jonger<strong>en</strong> met ESM. Tijd<strong>en</strong>s dat jaar wordt geëvalueerd of dergelijke bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> vanaf september<br />

66 KENTALIS ONTWIKKEL- EN ONDERZOEKSPROJECTEN 2013 – ERNSTIGE SPRAAK- EN/OF TAALMOEILIJKHEDEN

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!