Beleidskader Landschap en Cultuurhistorie - Provincie Noord-Holland

van Oldenbarnevelt. Kenmerkend voor de Wieringerwaard
is de geometrische driehoekige indeling. Naar
verluidt vormde dit de inspiratie voor de inrichting
van het Wieringermeer, ruim 300 jaar later.
Polder het Koegras
Polder het Koegras kent een meer regelmatige
opbouw in grote blokken, met vaarten en vlieten die
evenwijdig dan wel haaks op de kust zijn gesitueerd.
Deze lijnen zijn recht als een liniaal en lijken volledig
autonoom over het onderliggend patroon van slikken
en schorren te zijn geprojecteerd.
Anna Paulownapolder
Bij de Anna Paulownapolder is er onderscheid in het
deel westelijk van het Oude Veer en het deel oostelijk
van deze kreek. Beide delen kennen een regelmatige
hoofdstructuur, maar in het westelijk deel is deze
evenwijdig aan de Balgzanddijk en in het oostelijk
deel staat deze juist haaks op de Balgzanddijk. In het
westelijk deel volgt een deel van de wegen haaks op
de Balgzanddijk, zoals de Schorweg en de Middenweg,
hogere zandruggen uit het voormalige landschap
van slikken en schorren. Het deels grillige
(Lage/Hooge) Oude veer vormt een fraai contrast tot
de regelmatige polderstructuur.
Behouden
■ De kenmerkende dijken.
■ Kreekruggen en kreekrestanten. Behoud van karakteristieke
kenmerken van de ontsluiting en verkaveling
zoals oude wegen die kreekruggen volgen
of uit kreekjes voortkomende bochtige sloten.
■ De kenmerkende nederzettingsstructuren. Zie
voor analyses van nederzettingsstructuren onder
andere ‘Identiteit Noord-Holland Noord’.
■ Het onderscheid in polders, gebruik makend van
de verschillen in ruimtelijke opbouw tussen de
polders onderling en de contrasten tussen ‘oud’
en ‘nieuw’ land.
■ De nog aanwezige graslanden in de Zijpe- en
Hazepolder langs de Westfriese Omringdijk om
de herkenbaarheid van de dijk te versterken.
■ Behouden en herstellen van de historische herenboerderijen/buitenplaatsen.
■ Terreinen van verdwenen buitens. In de Wieringerwaard
biedt dit gegeven aanleiding voor nieuwe
ontwikkelingen.
■ De omgrachtingen van grote boerderij-erven.
■ Genomineerd rijksbeschermd gezicht Rijkswerf
Willemsoord.
Versterken
■ De hoofdstructuur bestaande uit dijken, watergangen
en bebouwde/beplante wegen.
■ Versterken en ontwikkelen van de Zijpe- en Hazepolder
door gebruik te maken van de vijf aanwezige
lijnen (vier linten en één kanaal) met ieder
een eigen identiteit. Deze polder leent zich voor
de combinatie van agrarische bedrijvigheid, recreatie,
het herstellen van voormalige landgoederen
en het versterken van de recreatieve lijn langs de
kust. De kernkwaliteit van de lijnen in de polder
zijn sturend voor de ontwikkeling.
■ Gebruik maken van zoete en brakke kwel.
Ontwikkelingen in de waterhuishouding kunnen
worden aangegrepen om de variatie in het landschap
te versterken.
■ Benutten van de waterlopen als regionale verbindingswegen
en als recreatieve vaarrouten.
■ Voormalig eiland Callantsoog reconstrueren en
de contrasten met het omliggend land versterken.
■ Cultuurhistorische structuren van kleine kernen,
door bij ruimtelijke ontwikkelingen de cultuurhistorie
als uitgangspunt te nemen.
Nieuwe bebouwing een bijdrage laten vormen
aan de cultuurhistorische identiteit van de locatie.
Ontwikkelen
■ Aansluiten bij de rationele indeling van de polders
en de landschappelijke kenmerken die met
deze indeling samenhangen (bijvoorbeeld de
hoofdrichting, het patroon van wegen en waterlopen,
vorm van de ruimtes).
■ Nieuwe ontwikkelingen laten aansluiten op, of
laten contrasteren met, dit stramien, zodanig dat
recht wordt gedaan aan het geometrische, monumentale
karakter van de polders.
■ In de Polder Koegras zijn vanuit de vierkanten
structuur nieuwe ontwikkelingen mogelijk.
BELEIDSKADER LANDSCHAP EN CULTUURHISTORIE NOORD-HOLLAND ■ 79