Ouders en Onderwijssegregatie: hebben ouders de sleutel?
Ouders en Onderwijssegregatie: hebben ouders de sleutel?
Ouders en Onderwijssegregatie: hebben ouders de sleutel?
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
22 <strong>Ou<strong>de</strong>rs</strong> <strong>en</strong> <strong>On<strong>de</strong>rwijssegregatie</strong>: hebb<strong>en</strong> <strong>ou<strong>de</strong>rs</strong> <strong>de</strong> <strong>sleutel</strong>?<br />
waarmee on<strong>de</strong>rwijssegregatie verholp<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> (Peters, Walrav<strong>en</strong> & Haest, 2007: 12). De<br />
context waarbinn<strong>en</strong> <strong>de</strong> overheid (lan<strong>de</strong>lijk <strong>en</strong> lokaal) manœuvreert om on<strong>de</strong>rwijssegregatie teg<strong>en</strong><br />
te gaan, zal in dit twee<strong>de</strong> thema aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> kom<strong>en</strong>.<br />
De schoolstrijd werd in 1917 on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re beëindigd met artikel 23 in <strong>de</strong> Grondwet, <strong>en</strong><br />
sindsdi<strong>en</strong> wordt al het basison<strong>de</strong>rwijs in Ne<strong>de</strong>rland door <strong>de</strong> overheid gefinancierd. Dit artikel geeft<br />
burgers het recht e<strong>en</strong> school op te richt<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> ‘signatuur’. Hieron<strong>de</strong>r wordt over het<br />
algeme<strong>en</strong> ook <strong>de</strong> vrije schoolkeuze van <strong>ou<strong>de</strong>rs</strong> geschaard. De implicaties hiervan zull<strong>en</strong> als eerste<br />
aan bod kom<strong>en</strong>, waarbij ingegaan wordt op <strong>de</strong> juridische context waar <strong>de</strong> overheid mee te mak<strong>en</strong><br />
heeft als zij wil ingrijp<strong>en</strong> in on<strong>de</strong>rwijssegregatie (2.2.1). Vervolg<strong>en</strong>s wordt in <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
paragraaf gekek<strong>en</strong> welke maatregel<strong>en</strong> <strong>de</strong> overheid op lan<strong>de</strong>lijk <strong>en</strong> lokaal niveau neemt om<br />
on<strong>de</strong>rwijssegregatie teg<strong>en</strong> te gaan (2.2.2). Van oudsher werd het on<strong>de</strong>rwijs c<strong>en</strong>traal aangestuurd<br />
maar met <strong>de</strong> tr<strong>en</strong>d van <strong>de</strong>c<strong>en</strong>tralisatie is het beleid er sinds 1994 op gericht om <strong>de</strong> autonomie van<br />
schoolbestur<strong>en</strong> te vergrot<strong>en</strong> <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijk te stell<strong>en</strong> voor on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>l<strong>en</strong> van het<br />
on<strong>de</strong>rwijsbeleid, zoals bijvoorbeeld het on<strong>de</strong>rwijsachterstand<strong>en</strong>beleid (Rutt<strong>en</strong>, 2004: 66). Deze<br />
tr<strong>en</strong>d van veran<strong>de</strong>r<strong>en</strong><strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkhed<strong>en</strong> zal in <strong>de</strong> laatste paragraaf word<strong>en</strong> toegelicht<br />
(2.2.3). Tot slot word<strong>en</strong> <strong>de</strong> implicaties van <strong>de</strong> bestuurlijke setting rondom on<strong>de</strong>rwijs(segregatie)<br />
sam<strong>en</strong>gevat in <strong>de</strong> <strong>de</strong>elconclusie (2.2.4).<br />
2.2.1 Juridische context<br />
Het is voor <strong>de</strong> overheid niet mogelijk om e<strong>en</strong> actief spreidingsbeleid te voer<strong>en</strong> waarbij kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
over basisschol<strong>en</strong> ver<strong>de</strong>eld word<strong>en</strong> om zo on<strong>de</strong>rwijssegregatie teg<strong>en</strong> te gaan (Rutt<strong>en</strong>, 2004: 67).<br />
Hier zijn namelijk twee juridische beperking<strong>en</strong> voor: <strong>en</strong>erzijds <strong>de</strong> vrijheid van on<strong>de</strong>rwijs<br />
beschermd door artikel 23 van <strong>de</strong> grondwet <strong>en</strong> an<strong>de</strong>rzijds <strong>de</strong> algem<strong>en</strong>e wet gelijke behan<strong>de</strong>ling <strong>en</strong><br />
het internationaal verdrag inzake <strong>de</strong> uitbanning van elke vorm van rass<strong>en</strong>discriminatie.<br />
Artikel 23 maakt het mogelijk om e<strong>en</strong> school op te richt<strong>en</strong> op basis van e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> filosofie<br />
<strong>en</strong> <strong>de</strong>ze met geme<strong>en</strong>schapsgeld<strong>en</strong> te financier<strong>en</strong> zolang het on<strong>de</strong>rwijs aan <strong>de</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong><br />
voldoet. Strikt g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> wordt in artikel 23 alle<strong>en</strong> <strong>de</strong> mogelijkheid tot het opzett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> school<br />
gewaarborgd, maar in praktijk wordt hier ook <strong>de</strong> vrijheid van <strong>ou<strong>de</strong>rs</strong> on<strong>de</strong>r verstaan om e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong><br />
school te kiez<strong>en</strong>. Wanneer <strong>ou<strong>de</strong>rs</strong> niet <strong>de</strong> vrijheid hebb<strong>en</strong> om te kiez<strong>en</strong>, heeft het voor<br />
schoolbestur<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> zin hun eig<strong>en</strong> filosofie uit te drag<strong>en</strong> (Vermeul<strong>en</strong>, 2001: 37-39).<br />
Daarnaast mak<strong>en</strong> <strong>de</strong> algem<strong>en</strong>e wet gelijke behan<strong>de</strong>ling <strong>en</strong> het internationaal verdrag inzake<br />
<strong>de</strong> uitbanning van elke vorm van rass<strong>en</strong>discriminatie, afsprak<strong>en</strong> over quota tuss<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
schoolbestur<strong>en</strong> moeilijk houdbaar. Bij <strong>de</strong>rgelijke afsprak<strong>en</strong> word<strong>en</strong> leerling<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong><br />
(sociaal economische of etnische) achtergrond geweigerd wanneer e<strong>en</strong> quotum overschred<strong>en</strong><br />
Lan<strong>de</strong>lijk K<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>trum Gem<strong>en</strong>g<strong>de</strong> Schol<strong>en</strong>