raamwerk moderne vreemde talen in het secundair beroepsonderwijs

toetsen in te delen, om vorderingen in het leerproces van leerlingen aan te geven, om leerders in
niveaugroepen in te delen enzovoort.
Het is echter niet altijd goed mogelijk om de onderverdeling van zo'n niveaugebied ook als verschillen
in functionele taalvaardigheid te beschrijven. Dat discrimineert niet voldoende meer: de leerders
breiden hun taalbeheersing immers geleidelijk aan uit; zij kunnen meer doen en ze kunnen het vlotter
en beter doen. Vaak ziet men in de praktijk een onderverdeling in blokken: bijvoorbeeld een cursus of
een leergang op niveau A2, verdeeld in A2.1 en A2.2. Ook niveautoetsen kunnen een niveaugebied
onderverdelen in fijnere stappen.
De gemeenschappelijke referentieniveaus: de globale schalen
Bij alle onderverdelingen die mogelijk en ook vaak wenselijk zijn is het belangrijk om vast te houden
aan gemeenschappelijke referentiepunten, opdat in verschillende landen en in verschillende
onderwijssectoren helder blijft wat iemand kan die een vreemde taal beheerst op bijvoorbeeld niveau
B1. Daartoe biedt het Common European Framework (CEF) de zogenaamde 'common reference
levels', de gemeenschappelijke referentieniveaus. Die worden eerst gepresenteerd in een
overzichtsvorm, vanuit de gedachte dat op die manier de systematiek duidelijk te maken is aan nietspecialisten:
leerlingen, ouders, vakdocenten, werkgevers.
We geven hier een vertaling van de globale schalen uit het Common European Framework (CUP
editie, pagina 24. Vertaling geredigeerd door John de Jong en Francis Staatsen).
De niveaus zijn cumulatief, dat wil zeggen dat beheersing op een bepaald niveau inhoudt dat alles wat
beschreven is op de onderliggende niveaus ook beheerst wordt.
Basisgebruiker
A1
A2
Kan vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen gericht op de bevrediging van concrete behoeften
begrijpen en gebruiken. Kan zichzelf aan anderen voorstellen en kan vragen stellen en beantwoorden over
persoonlijke gegevens zoals waar hij/zij woont, mensen die hij/zij kent en dingen die hij/zij bezit. Kan op een
simpele wijze reageren, aangenomen dat de andere persoon langzaam en duidelijk praat en bereid is om te
helpen.
Kan zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen begrijpen die verband hebben met zaken van direct
belang (bijvoorbeeld persoonsgegevens, familie, winkelen, plaatselijke geografie, werk). Kan communiceren
in simpele en alledaagse taken die een eenvoudige en directe uitwisseling over vertrouwde en alledaagse
kwesties vereisen. Kan in eenvoudige bewoordingen aspecten van de eigen achtergrond, de onmiddellijke
omgeving en kwesties op het gebied van diverse behoeften beschrijven.
4 Raamwerk Moderne vreemde talen in het secundair beroepsonderwijs