Descarga en formato PDF (3,2 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

dominio do decasílabo a minore (II, IV e V) e as composicións de refrán (II, III, V e
VI). Todo isto debería dar ao conxunto un aire de uniformidade tradicional que nos
permitise encaixalo, máis unha vez, na masa dos trobadores que se poderían caracterizar
pola ausencia de características especiais.
Mais de novo cometeriamos un erro porque, se temos en conta as dimensión do
seu corpus poético, Meendiz da Fonseca presenta unha serie de elementos que sorprenden:
en seis cantigas recorre a tres metros diferentes (decasílabo a minore, octosílabo
e heptasílabo); cando repite esquema estrófico varía o metro; a estrutura da
cobra presenta cinco variantes: 6, 5+2, 7, 4+2, e 5+1; emprega 16 rimas diferentes en
115 versos, e, finalmente, mestura rimas agudas con rimas graves. Esta combinación
de variedade e uniformidade métrica coincide perfectamente coa que vimos no tratamento
dos temas.
Táboa de esquemas estróficos
Tavani Esquema estrófico Cantiga
13;63 7’a 7’a 7’a 7b 7’a 7B VI
13;54 8a 8a 8a 8b 8a 8b I
139;8 10a 10b 10b 10a 10a 10C 10C II
139;19 8a 8b 8b 8a 8a 8C 8C III
160;215 10a 10b 10b 10a 10C 10C V
161;91 10a 10b 10b 10a 10c 10c 10ª IV
Pero Meendiz de Fonseca
Canto aos artificios de ligazón interestrófica, hai que sinalar o uso case sistemático
das cobras capdenals, que só faltan na cantiga V, e a presenza en dúas cantigas (III,
V) das cobras capfinidas.
No tocante aos recursos retóricos, cómpre salientarmos o emprego dos considerados
propios de poetas cultos: a ratiocinatio e a explicatio, o hipérbato e o ceugma, e,
xa a nivel fónico, a aliteración.
Cun corpus tan reducido como o de Pero Meendiz da Fonseca pouco se pode
deducir da lingua utilizada, que, nas cantigas de Amor, presenta un léxico e unhas
estruturas semellantes á da maioría dos trobadores; porén, non podemos deixar de
sinalar que na cantiga de escarnio aparecen termos únicos na poesía trobadoresca
(busnardo, l ~ ues, martes e reguardo).
15