Descarga en formato PDF (6 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Resistencias e potencialidades. O deber de definir a multinación
etnoculturais coinciden coas fronteiras deses Estados. Esta é a situación na
que se atopa Quebec.
177
Esta situación implica, cando menos, que os gobernos centrais dentro
das federacións multinacionais democráticas manifestan a necesidade de
practicar con maior forza o bloqueo. Na liña de Elazar, Robert Agranoff
describiu con acerto este fenómeno do seguinte xeito: “A idea federal non é
un principio centralizador, senón un principio descentralizador. Aínda que
sexa necesario que as comunidades se unan nun mesmo pobo ou que exista
un compromiso xeral coa federación, un poder central todopoderoso non é
a idea fundamental”. 352
A tendencia centralizadora das nacións maioritarias dentro das
federacións multinacionais poucas veces levou á instauración de políticas
favorables á diversidade e foi, a miúdo, acompañada de tensións políticas. A
oposición dos Estados membro resulta fácil de comprender se se ten en conta
que medidas deste tipo acaban por homoxeneizar as prácticas económicas,
políticas e sociais e debilitan o papel dos Estados membro no pacto federal.
A herdanza política convértese así nun elemento de menor valor porque o
que importa é o presente. Aínda que os Estados membro teñan a desgraza
de constatar que o acordo inicial se erosione cada día, do punto de vista
dos administradores do Estado Central o que importa é que o centro sexa
inamovible e poida impoñer as súas propias normas. Aínda que cabería
preguntar ¿durante canto tempo?
Isto lévame a formular outra pregunta: ¿pódese manter o centro a longo
prazo nunhas condicións de tensión atribuíbles a unha falta de recoñecemento
axeitado das nacións que compoñen a federación? Charles Taylor opina:
“Se un modelo de cidadanía uniforme reflicte mellor a imaxe clásica do
Estado occidental liberal, tamén é certo que representa unha camisa de forza
para moitas sociedades políticas. O mundo necesita outro tipo de modelos
lexítimos que permitan formas de cohabitación política máis humanas e
menos limitadoras”. 353 Como xa se amosou no capítulo 3, a contribución de
Taylor é fundamental para o tema da diversidade nacional e constitúe un paso
352 Robert Agranoff, “Power Shifts, Diversity and Asymmetry”, en Robert Agranoff,
(dir.), Accomodating Diversity: Asymmetry in Federal Sates, Baden-Baden, Nomos
Verlagsgesellschaft, 1999, p. 15.
353 Charles Taylor, “Le pluralisme et le dualisme”, en Alain-G. Gagnon, (dir.), Québec: État
et société, T. 1, Montreal, Québec Amérique, 1994, p. 82.