Descarga en formato PDF (6 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Os fundamentos normativos do federalismo asimétrico: a situación canadense
nunha perspectiva comparada
ámbito de influencia ás institucións federais poñendo en cuestión o liderado
asumido ata ese momento por Quebec para os francocanadenses.
As demandas de descentralización asimétrica dos poderes do goberno
de Quebec foron percibidas no exterior de Quebec como unha potencial
ameaza á propia supervivencia da federación, volvendo mesmo sospeitosas
as peticións de federalismo asimétrico. Así, instalouse no resto de Canadá o
sentimento de que o federalismo asimétrico non era máis ca unha manobra
estratéxica por parte das elites quebequesas para obter máis poderes.
Sinalemos ademais que se constatou 110 a existencia dunha asimetría de
facto 111 na federación canadense en termos de acordos administrativos ou en
función de trazos xeodemográficos e que esta contribuíu a lexitimar certas
reivindicacións con vistas a unha asimetría de iure para os quebequeses e para
as Nacións autóctonas. Debido ao pasado, os cidadáns suxeriron favorecer a
asimetría para encontrar unha solución á crise constitucional canadense que
aínda perdura. Esta foi unha das conclusións ás que chegou en 1991 o Forum
dos cidadáns para o porvir de Canadá, celebrado no marco do proceso de
consulta pancanadense que conduciría ao fracasado Acordo Constitucional
de Charlottetown. 112 No que se especifica:
Dado que as provincias entraron na confederación en momentos
diferentes e que foron obxecto de disposicións constitucionais específicas,
pensamos que as conclusións de acordos especiais que corresponden
a necesidades particulares é un principio fundamental do federalismo
canadense. Este principio podería aplicarse, segundo as necesidades, a todas
as provincias. 113
110 David. E. Milne, “Equality or Assimetry: Why Choose?” en Ronald L. Watts et Douglas
M. Brown (dir.) Options for a New Canada, Toronto, University of Toronto Press, 1991,
pp. 285-307.
111 Para un estudo máis detallado sobre a repartición de poderes de facto e de iure véxase
Alain-G. Gagnon e Joseph Garcea, “Quebec and the Pursuit of Special Status”, en R.D.
Olling e M.W. Westmacott, (dir.), Perspectives on Canadian Federalism, Scarborough,
Prentice-Hall Canada, 1988, pp. 304-325.
112 Para un estudo deste proxecto de reforma constitucional véxase Claude Bariteau et alii, Les
objections de 20 spécialistes aux offres fédérales, Montreal, Éditions Saint-Martin, 1992.
113 Le forum des citoyens sur l’avenir du Canada, Le forum des citoyens sur l’avenir du
Canada : Rapport à la population et au gouvernement du Canada, Ottawa, Centre d’édition
du gouvernement du Canada, 1991, p. 139.
63