Descarga en formato PDF (6 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Memoria e identidade nacional en Cataluña e en Quebec
Este posicionamento dos representantes do goberno de Quebec
recordoulles aos comisarios, que viñan facer recomendacións sobre o
funcionamento da federación canadense, que o Estado central non pode facer
caso omiso dos principios constituíntes na orixe do pacto constitucional. Estes
grandes principios son tres: o principio da continuidade, o do recoñecemento
mutuo e o do consentimento. 68 Malia que ás veces foron maltratados polo
goberno central durante o período que se estende de 1867 ata 1982, ano en
que remata a primeira orde constitucional canadense, estes principios son
a esencia do pensamento federal e constitúen as bases nas que o Estado
canadense sustenta a súa lexitimidade.
O establecemento dunha nova orde constitucional en 1982, co
rexeitamento da Constitución de Gran Bretaña e a inclusión da Carta de
Dereitos e Liberdades de Canadá (véxase capítulo 5) constitúen importantes
ataques contra a aplicación dos tres principios básicos do constitucionalismo
en Canadá. Isto provocou unha onda de choque que afectou a toda a clase
política e levou a unha ampla mobilización popular en Quebec ao longo das
seguintes décadas. Tamén deu lugar a numerosas iniciativas, que van desde
á presenza parlamentaria do Bloc québecois (formación política que defende
a independencia de Quebec) en Ottawa en 1990, á celebración do segundo
referendo en quince anos sobre a cuestión da soberanía e á mobilización en
favor dunha cidadanía quebequesa de seu. 69 Durante este período, as sondaxes
confirmaron que as opinións favorables á soberanía de Quebec sobrepasaron
o límite da maioría absoluta (véxase figura 1).
Facendo abstracción dos compromisos históricos e dos devanditos
tres grandes principios que sustentan o constitucionalismo (continuidade,
recoñecemento mutuo e consentimento), recordemos que o goberno central
e as nove provincias anglófonas puxeron fin á primeira orde constitucional
canadense (1867-1982) en contra das demandas expresadas unanimemente por
todos os partidos políticos representados na Asemblea Nacional de Quebec.
68 Véxase máis adiante un tratamento máis detallado destes tres principios.
69 O goberno de Quebec constituíu, ademais, unha comisión nacional con vistas a sensibilizar
os quebequese coa idea de instaurar unha cidadanía quebequesa de seu, véxase: Commision
des Etats généraux sur la situation et l’avenir de la langue française au Québec (Commission
Larose), Le français, une langue pour tout le monde, une nouvelle approche stratégique et
citoyenne, Quebec, Gouvernement du Quebec, 2001.
41