Descarga en formato PDF (6 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

40 Máis aló da nación unificadora: en defensa do federalisMo Multinacional
obxectivo fundamental fusionar o Alto e o Baixo Canadá e proporcionarlles
aos anglófonos un país e un estatuto maioritario.
O terceiro momento clave da construción nacional quebequesa é
o establecemento do pacto confederal de 1867. Este pacto entre dous
pobos fundadores confirmaba o desexo dos Pais fundadores de facer
avanzar o pluralismo identitario ao recoñeceren, aínda que implicitamente,
como sinalou Guy Laforest, 64 a presenza dos canadenses ingleses e dos
canadenses franceses no núcleo das institucións políticas emerxentes.
A historia contemporánea recórdanos que iso foi a orixe de importantes
malentendidos 65 entre os políticos segundo fosen francófonos ou anglófonos,
xa que cadansúas expectativas parecían non corresponderse. 66
O goberno de Quebec invocou con frecuencia esta interpretación
baseada nos dous pobos fundadores cando tiña que enviar representantes
ante o Estado central. No momento das audiencias da Comisión Rowell-
Sirois (1937-1940) creada en 1937 coa finalidade de revisar a repartición
de poderes entre os Estados membro da federación e o goberno central,
os representantes do Goberno de Quebec, tras recordar que a constitución
asinada en 1867 constituía un pacto, aproveitaron para reivindicar:
[…] en 1867 certos Estados, chamados provincias, soberanos e autónomos baixo
o auspicio da Coroa británica, tras decidir agruparse, acordaron formar unha
federación e descartaron deliberadamente o sistema dunha unión lexislativa,
porque este sistema, que comporta a centralización de poderes, non ofrecía
garantía ningunha para as minorías. Para facer nacer esta federación, as
provincias consentiron en cederlle á entidade federal unha parte dos seus
poderes. Porén, conservaron, ademais dos poderes lexislativos non cedidos, a
súa entidade política e así permaneceron como Estados soberanos, na esfera
que lles é propia. […] A Confederación é un pacto voluntariamente acordado
que só pode ser modificado co consentimento de todos. 67
64 Guy Laforest, Trudeau et la fin d’un rêve canadien, Quebec, Sillery, 1992. p. 254.
65 Fernand Dumont, Raisons communes, Montreal, Boréal, 1995, (cap. 2 : La fin d’un
malentendu, pp. 31-48)
66 Para máis detalles sobre este periodo, véxase Alain-G. Gagnon e Raffaele Iacovino,
Federalism, Citizenship, and Quebec. Debating Multinationalism, Toronto, University of
Toronto Press, 2007, concretamente o capítulo 2, pp. 28-23.
67 Citado en Richard Arès, La confédération: pacte ou loi?, Montreal, Bellarmin, 1967, pp.
61-62.