Geçmişte ve Bugün Nükleer Enerji Tartışması - Çevre Mühendisleri ...
Geçmişte ve Bugün Nükleer Enerji Tartışması - Çevre Mühendisleri ...
Geçmişte ve Bugün Nükleer Enerji Tartışması - Çevre Mühendisleri ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SAÇMA SAPA BĐR EDE...<br />
Türkiye'de, 1980’lerin başlarında belirttiğim şekilde, bir “nükleer macera”<br />
çerçe<strong>ve</strong>sinde, en çok neden korkarım, bilir misiniz?<br />
- <strong>Çevre</strong>ye, üst gü<strong>ve</strong>nlik önlemleri sayesinde, hiç zarar <strong>ve</strong>rmeyecek<br />
olsa da mizah romanlarına konu olacak bir kazayla, 5 milyar dolarlık,<br />
bir nükleer santralin, atıl kalacak olmasından...<br />
Đçtenlikle ifade edeyim ki, gerek ABD'deki TMI kazası gerekse de<br />
(Eski) Sovyetler Birliği'ndeki Çernobil kazası, gerçekten de mizah<br />
romanlarına konu olacak, “harika” bir şekilde oluşmuşlardır.<br />
TMI kazasına bakalım. Kaza şöyle başlıyor: Reaktörde, enerjiyi dışarı<br />
taşıma işlevindeki “soğutma suyunun pompası”, bir an, “sekiyor”. Bunun<br />
sonucu; olması gerektiği şekilde; devre dışı kalı<strong>ve</strong>riyor <strong>ve</strong> reaktör<br />
durdurulmaya, otomatik olarak geçiliyor. Ne var ki, reaktörde, oluşmaya<br />
devam eden “artık ısıyı”, soğutmak gerekmekte… Böyle olduğu için,<br />
olası” bir pompa arızasına karşılık, “yedek pompalar” düşünülmüş durumda.<br />
Diğer bir deyişle; soğutma suyu pompası arızaya girer girmez;<br />
açıkladığım “otomatik gü<strong>ve</strong>nlik süreci” içerisinde, devreye şimdi reaktör<br />
soğutma sisteminin “yedek pompasının” (derhal) girmesi, gayet iyi, tasarlanmış<br />
durumda… Aynen, böyle bir “gü<strong>ve</strong>nlik çizgisinde”, olarak;<br />
soğutma suyu yedek pompasına; asıl pompanın arızaya girmesiyle beraber,<br />
anında, “devreye girme komutu”, otomatik olarak, gidiyor. Ama bu<br />
pompa, devreye, bir türlü giremiyor! Bunun üzerine; ikinci yedek pompaya,<br />
devreye girmesine ilişkin komut, yine “gü<strong>ve</strong>nlik tasarımı gereği”,<br />
sağlıkla iletiliyor. Ama bu pompa da, bir türlü devreye giremiyor! Neden<br />
biliyor musunuz:<br />
77