ezârika'nın doğuşu ve görüşleri - Düşünce Tarihi

ve muhaliflerini öldürmeye devam etmiştir. Ancak İsfehan yakınlarında Attab b.
Verkâ kumandasındaki ordu ile yaptıkları savaşı kaybetmişler ve Eydec’e kadar
çekilmişlerdir.
d) Sabur
Sabur, İran’da meşhur bir köydür. 166 Katarî önderliğinde toplanan Haricîler
el-Muhelleb ile yaptığı birçok savaş sonucunda İran topraklarından olan Sabur’a
kadar atıldılar ve burasını hicret yerleri kabul ettiler. Fakat daha sonra Irak valisi el-
Haccâc ve el-Muhelleb’in çalışmaları sonucu Düzeyl, Kâzirun ve Fâris bölgelerini
boşaltıp Cireft’e çekilmeye mecbur ettiler.
e) Re’y
Kumus ve Cibal arasındaki Deylem bölgesinde kurulmuş büyük bir yerleşim
merkezidir ve Tahran’ın 8 km güneydoğusundadır. 167 Ezârika’nın Cireft’e
çekilmesinden sonra burada bir ayrılma olur. Bu ayrılma sonucu Fâris’e doğru
çekilen Katarî Kirman' da el-Muhelleb ile çarpışmış ve el-Muhelleb onu Re’y
toprağından sürmüştür.
f) Taberistan
İran’in Mazenderan eyâletine verilen isimdir. Kuzeyinde Hazar Denizi,
güneyinde Elburz silsileri, doğusunda Curcân, batısında Gilân dağları yer alır. 168
Kirman’daki yenilgiden sonra Katarî Re’y’den Taberistan’a geçmiş ve burada
öldürülmüştür.
g) Kumis
Re’y ve Nişâbur arasında, Taberistan dağlarının uzantısı üzerinde bir yerdir. 169
Ezârika’nın son lideri Ubeyde b. Hilâl el-Yeşkûri, Katariyy’den ayrıldıktan sonra
Kumis’e geçmiş ve burada öldürülmüştür. Onun ölümüyle Ezârika grubuna son
verilmiştir.
166 Yakut el-Hamevi, Mu’cemu’l-Buldan, V-VI, 4-5.
167 V. Minorsky, “Rey”, İslam Ansiklopedisi, IX, 720.
168 CL. HUART, “Taberistan”, İ.A., IX, 598.
169 Yakut el-Hamevi, Mu’cemu’l-Buldan, III-IV, 414-5.
48