HAVRAN ÇAYI HAVZASININ (BALIKESİR) CBS ve UZAKTAN ...

Hidrolojik toprak grupları, toprak bahsinde değinildiği üzere çalışma alanındaki
toprakların sahip olduğu özelliklere bağlı olarak A, B, C ve D gruplarına ayırt
edilmiştir. Modelde hidrolojik toprak verisi olarak bu harita kullanılmıştır.
Günlük yağış verileri ise Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden temin edilmiştir.
1975-2003 yılları arası günlük yağış değerlerini içeren bu veriler Edremit ve
Burhaniye meteoroloji istasyonlarına aittirler. Alt havzalardan Küçükçay ve Bent için
Edremit istasyonu verileri, Kışla alt havzası için Burhaniye istasyonu verileri baz
alınmıştır. Bulundukları konumlar bunun tercihinde belirleyici faktör olmuştur.
SCS akış modeli için kullanılan formül;
2
( P − la)
Q =
{( P − la)
+ S}
Formülde yer alan Q= akış (mm). P= Yağış (mm). S=Toprak tarafından tutulan
sudur (mm). Formülde yer alan la değeri için genel olarak kullanılan la= 0.2S
formülü yerine konduğunda ise ortaya çıkan yeni formül şu şekilde olmaktadır;
2
( P − 0.2S)
Q = (P≥ 0.2S durumunda)
( P + 0.8S)
Toprak tarafından tutulan suyu ifade eden S değeri ise;
25400
S = − 254 CN
formülünden elde edilir. Formülde yer alan CN (Curve Number) değeri havzada yer
alan farklı hidrolojik toprak grupları, arazi kullanımı/örtüsü ve AMC değerlerinin bir
fonksiyonu olarak karşımıza çıkar (Johnson, 1998). Uzaktan algılama ve CBS, SCS-
CN belirleme çalışmalarında büyük kolaylıklar sağlamaktadır (Das ve Paul, 2006).
CN değerleri için Spot uydu görüntüsünden üretilen arazi kullanımı/örtüsü ile
hidrolojik toprak grupları verileri ILWIS 3.3 CBS yazılımı formatına
dönüştürülmüştür. Raster veri tabanına çevrilen veriler yazılım içinde yer alan ve CN
değerini hazırlanan standart tablodan belirleyebilmek için Cross fonksiyonuna tabi
tutulmuştur (Şekil 74, 75).
144