HAVRAN ÇAYI HAVZASININ (BALIKESİR) CBS ve UZAKTAN ...

Şekil 26:
Alt havzalara ait etkinliklik sınıflarının haritalanması.
1.2.8. Havza Şekli Analizi
Akım karakterini etkileyen morfometrik özelliklerden birisi de havzanın şeklidir.
Havzanın şekil özelliğindeki farklılıklar akarsuların akım grafiğinin de farklılaşmasına
neden olur (Verstappen, 1983). Bunun için havzanın dairesel biçimli veya
uzunlamasına mı bir şekle sahip olduğu önemlidir. Ayrıca verilerin yetersiz olduğu
havzalarda bu kollara ait akımla ilgili tahminlerde bulunulması açısından havza şekil
faktörü önemli bir yere sahiptir (Verstappen, 1983).
Havzaların şekil özellikleriyle ilgili olarak değişik araştırmacılar farklı formüller ortaya
koymuşlardır. Bütün bu formüllerde ortak olan havzanın alan, çevre uzunluğu, havza
uzunluğu ve eni gibi genel özelliklerini kullanmalarıdır. CBS kullanılarak kolay bir
şekilde hesaplanabilen bu formüllerin havza geneli ve alt havzalar için ortaya
koyduğu sonuçlar Tablo 14’te verilmiştir. Bunların ölçümlerinde baz alınan havza
özellikleri örnek olarak Şekil 27’de verilmiştir.
Buna göre, havzanın Şekil indeks (S w ) değeri, genelde 3.47 gibi bir değer
gösterirken, Küçükçay, Bent, Değirmen ve Karahayıt alt havzalarında yüksek
değerler gösterir. Bu da Küçükçay, Bent, Değirmen alt havzalarının şekil
bakımından Gelin, Kışla ve Kızıklı alt havzalarından farklı şekil indeksine sahip
olduğu sonucunu ortaya koyar.
Gravelius indeks (K c ) değerine göre ise sonuç değerin küçüklüğü oranında havzanın
dairesel bir görünüm arz eder (Hoşgören, 2001). Buna göre genel havzanın değeri
51