HAVRAN ÇAYI HAVZASININ (BALIKESİR) CBS ve UZAKTAN ...

Şekil faktörü ise (L l ) ana akarsuyun döküldüğü yerden havza ortasına kadarki
uzunluğu ile havza uzunluğunun çarpımının 0.3. kuvvetine eşittir (Ratnayake, 2006).
Şekil faktörü, maksimum akımı en iyi tanımlayan belirteçlerden birisidir. Formül
sonucu ile maksimum akım ters orantılıdır. L l değerinin büyük çıktığı havzalarda
maksimum akım değeri düşük olup, düşük çıktığı yerlerde maksimum akım değeri
yüksektir (Ratnayake, 2006). Buna göre havza içinde 4 büyük alt havza içinde en
düşük L l değerine sahip olan Kışla ve Küçükçay alt havzalarıdır. Bent ve Gelin alt
havzaları 5 in üzerinde bir değer gösterirler. Havza geneli için ise bu değer 7.8 dir
(Tablo 14).
Form faktörü (R f ) bakımından değerlendirildiğinde, düşük R f değerinin sahip olduğu
havzalar kısa zaman süresinde yan kollardan gelen az akımla, uzun süreli meydana
gelecek yüksek ana akımın görüleceği bir şekil arz eder. Yüksek R f değerlerinin
görüldüğü havzalarda ise bu durumun tam tersi olarak uzun zaman süresinde yan
kollardan gelen yüksek akımla, kısa süreli düşük ana akımın görüldüğü ve kısa
süreli maksimum akıma neden olan bir şekil ortaya çıkartır (Reddy vd. 2004; Selby
1985; Biswas vd.1999). Buna göre havza genelinde 0.42 olan bu değer yanında alt
havzalar içinde 0.15 değeri ile Küçükçay alt havzası en düşük değere sahiptir. Daha
sonra ise Karahayıt ile Bent alt havzaları gelir. Gelin alt havzası ise en yüksek
değere sahiptir (0.63) (Tablo 14).
1.3. İklim Özellikleri
Havran Çayı havzası içinde araştırılacak olan taşkın ve heyelanların oluşum
mekanizmalarıda, iklimin rolünü anlayabilmek için bu kısımda iklimle ilgili özellikler
üzerinde durulmuştur. Saha içinde, verilerinden faydalanabileceğimiz meteoroloji
istasyonları Burhaniye ve Havran meteoroloji istasyonlarıdır. Devlet Meteoroloji İşleri
Genel Müdürlüğü’nden temin edilen verilere göre, Burhaniye istasyonu için 31 yıllık
(1975-2005) ölçümler kullanılırken, Havran istasyonu için 1985-1991 yılları arasında
7 yılı kapsayan ölçüm değerleri kullanılmıştır. Bu istasyonların haricinde, sahaya çok
yakın olan Edremit istasyonu verileri de çalışmada kullanılmıştır. Bu veriler de 31
yıllık olup 1975 ve 2005 yılları arasını kapsamaktadır. Çalışma sahası içinde yer
alan meteoroloji istasyonları ve hemen yakınında bulunan Edremit meteoroloji
stasyonu dışında, çevredeki meteoroloji istasyonlarının verileri de temin edilmiştir.
Bu istasyonların ölçüm zamanları değişkendir. Sahanın çevresindeki meteoroloji
istasyonlarına ait bilgiler Tablo 15’te verilmiştir.
54