HAVRAN ÃAYI HAVZASININ (BALIKESÄ°R) CBS ve UZAKTAN ...
HAVRAN ÃAYI HAVZASININ (BALIKESÄ°R) CBS ve UZAKTAN ...
HAVRAN ÃAYI HAVZASININ (BALIKESÄ°R) CBS ve UZAKTAN ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
özelliğe göre havza genelinde akarsu ağı dandritik bir ağ gibi görünsede, alt<br />
havzalara ait ana kolların, Havran Çayı’na katılma şekillerine dikkat edildiğinde<br />
paralel <strong>ve</strong> sub-paralel bir biçim sergilerler. Ayrıca Küçükçay alt havzasında<br />
granodiyoritlerin olduğu alanlarda paralel <strong>ve</strong> sub-paralel bir drenaj ağını görmek<br />
mümkündür ki burada çatallanma oranı 4.1 lik bir değer gösterir (Tablo 9).<br />
Drenaj yoğunluğu (D d ), havzanın akarsular tarafından parçalanma derecesini<br />
gösteren bir ölçüdür <strong>ve</strong> toplam akarsu uzunluğunun (∑L) havza alanına (A)<br />
bölünmesiyle elde edilir (Verstappen, 1983; Reddy vd., 2004; Macka, 2001; Baker<br />
vd., 1988; Turoğlu; 1997). Diğer yandan da drenaj yoğunluğu, yüzeysel akışı kontrol<br />
eden faktörlerin bir sonucudur <strong>ve</strong> havzadaki sediment <strong>ve</strong> su çıkışını etkiler (Macka,<br />
2001). Yoğunluğu etkileyen faktörler olarak zeminin geçirgenlik özelliği, bitki<br />
örtüsünün seyreklik <strong>ve</strong>ya sıklığı, relief özellikleri <strong>ve</strong> klimatik faktörler olarak<br />
sıralanmaktadır (Reddy vd., 2004; Baker vd., 1988; Verstappen, 1983). Havza<br />
genelinde Dd değeri 2.8 olurken, alt havzalardan en fazla Bent alt havzasında<br />
yüksek değer gösterir (4.6). Daha sonra sırasıyla Küçükçay (3.9), Karahayıt (3.6),<br />
Kışla (3.4) <strong>ve</strong> Gelin (2.7) alt havzaları gelmektedir. Diğerleri daha küçük değerler<br />
gösterirler (Tablo 10). Bu değerler genel havza değerinin (2.8) üzerinde olup, bu alt<br />
havzalarda infiltirasyonun diğerlerine göre daha az olduğu sonucunu <strong>ve</strong>rir. Gelin alt<br />
havzasının alansal büyüklüğüne rağmen yoğunluğun düşük olması, havzanın fiziki<br />
özelliklerinin, yüzeye düşen suların yüzeysel akışa geçmeden önce kayba uğraması<br />
için el<strong>ve</strong>rişli koşullar sunduğu sonucunu ortaya koyar.<br />
DEM’den üretilmiş akarsu ağı için drenaj yoğunluğuna bakıldığında, buradaki<br />
değerlerin daha fazla olduğunu görmekteyiz (Tablo 12). Bunun nedeni, yüzeye<br />
düşen yağmur sularının hiç bir kayba uğramadan akışa geçtiği hesap<br />
edilmesindendir. Bu değerlerde yoğunluğun fazla olduğu alt havza Karahayıt <strong>ve</strong><br />
Küçükçay alt havzalarıdır. Bunları Bent, Gelin <strong>ve</strong> Kışla alt havzaları takip etmektedir<br />
(Tablo 12).<br />
Akarsu sıklığı (F u ), havzadaki toplam dizin sayısının (∑Nu) havza alanına<br />
bölünmesiyle elde edilir. Bu bakımından yüksek sıklık değerleri, geçirgen olmayan<br />
zemin özellikleri, seyrek bitki örtüsü <strong>ve</strong> yüksek relief özelliklerini gösterirken, düşük<br />
sıklık değerleri ise geçirgen olan jeolojik özellikleri <strong>ve</strong> alçak relief özelliklerini ortaya<br />
koyar (Reddy vd., 2004). Buna göre havza genelindeki akarsu sıklığı 5.9’luk bir<br />
değer gösterirken, havzada en fazla değer Bent alt havzasında (12.0) karşımıza<br />
çıkar. Bunu, Küçükçay (8.3), Karahayıt (7.7), Kışla (7.4) alt havzaları takip eder<br />
46
Change language