HAVRAN ÇAYI HAVZASININ (BALIKESİR) CBS ve UZAKTAN ...

Ar = Havza içinde ana akarsu gövdesinin akış yönüne göre sağ alanı (km 2 )
At = Havzanın toplam alanı (km 2 ).
Formül Havran Çayı havzasına uygulandığında ise,
AF = 100 (319.3/ 570.4) =
55.97
gibi bir değer çıkmaktadır. Bu değerin yani AF > 50 olması havzadaki tektonik
aktiviteden kaynaklanan çarpılmanın (tilt), havzanın akarsuyun akış yönüne göre sol
tarafına doğru olduğunu gösterir (Şekil 14). Bunu ispatlayan diğer bir özellik de
havzanın sağ tarafında kalan; yani kuzeyden Havran Çayı’na katılan akarsuların
güneydeki akarsulara göre daha uzun olmalarıdır. Bu da kuzeyden katılan kolların
su toplama havzalarının, güneydekilerine oranla daha büyük olduğu sonucunu verir
ki, taşkınlarla ilgili yapılacak risk çalışmalarında, kuzeydeki kolların dikkate alınması
bakımından önemlidir.
Havzalardaki asimetrinin oluşmasında sadece tektonik aktivitelerden kaynaklanan
çarpılmalar değil, kayaçların özellikleri ve farklı iklim özelliklerinden kaynaklan bitki
örtüsü farklılaşması da bunda etkili olur (Gardner vd., 1987). Fakat buna rağmen
çalışma sahamızın konumu itibariyle asimetrisindeki farklılaşmanın tiltlenmeden
kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Şekil 14:
Havran Çayı havzası havza asimetrisi (Batıdan doğuya akış).
1.2.5. Akarsu Uzunluk-Gradyan İndeksi (SL İndeks)
Akarsu uzunluk-gradyan indeksi (SL İndeks), akarsuyun gücüyle ilişklidir. Akarsu
yatağının belirli bir kolunda sahip olunan toplamdaki akarsu gücü, onun yatağını
aşındırma ve sediment taşıması açısından önemli bir hidrolik değişkendir. Bu güç su
yüzeyinin eğiminin ve akımın bir ürünüdür (Keller ve Pinter, 2002). Akarsu yüzey
gradyanı, yatak eğimiyle doğru orantılıdır. SL indeksi kanal eğimindeki değişikliğe
32