İçindekiler - İlahiyat Fakültesi - Marmara Üniversitesi

172 Mehmet Ali Yargı
zaptını teslim alma ve teslim etme, kendilerine has mührü teslim alma ve benzeri
faaliyetlerini Riyad ve Cidde’de Sosyal Güvence ve Nikâh Mahkemelerine, diğer
şehirlerde ise Genel Mahkemelere bağlı olarak yürütürler. Mezun, evlenme
işlemini yaptıktan sonra başka kurumlarla yazışma yapması gerektiğinde bunu
bağlı olduğu mahkeme aracılığıyla yapar. Meselâ boşanmış bir kadının evlenme
işlemini yaptığında ondan boşanma belgesini alıp onu veren kuruma göndermesi
gerekir. Bunu yaparken resmî bir yazıyla söz konusu belgeyi kendisinin bağlı
olduğu mahkemeye teslim eder, onu mahkeme ilgili kuruma gönderir. Mezun,
yaptığı işlemlerden dolayı öncelikle bağlı bulunduğu mahkemeye karşı sorumludur.
Bu mahkemelerde mezunların işlerinin yürütülmesi için gerekli idari birimler
bulunmaktadır. Mezunlara mezunluk yetki belgesi, ilgili mahkemenin teklifi ve
Adalet Bakanlığının onayı ile verilmektedir. 18
Mezunlara yetki belgesi beş yıllığına verilmektedir. 19 Bu süre sona ermeden
yeterli süre içinde mezun, ilgili Genel Müdürlüğe müracaat ederek yetki belgesinin
yenilenmesini talep edebilir. Mezunlar Genel Müdürlüğü mezunun son iki
yılda yaptığı evlenme işlemlerinin zabıtlarını da inceleyerek uygun gördüğü
takdirde yetki belgesini yeniler. Yetkisi yenilenmeyen mezunun evlenme akdi
işlemlerini yapma yetkisi sona erer. 20
Mezunluk yetki belgesi almak için müracaat eden şahısta şu şartlar aranmaktadır:
a. Suudi Arabistan vatandaşı olmak.
b. İyi hal sahibi olmak, yüz kızartıcı suçlardan dolayı had veya hapis cezası ya da
kırbaç cezası almamış olmak.
c. Yirmi beş yaşından küçük olmamak.
d. İslâmî (Şer’î) ilimler alanında üniversite diplomasına sahip olmak. Bir beldede
söz konusu alanda üniversite mezunu yeterli sayıda eleman bulunamazsa,
diğer alanlarda üniversite diplomasına sahip olanlar, onlar da bulunmazsa lise
mezunu olanlar mezun olarak görevlendirilebilmektedir. Ancak son iki grubun
ilgili mahkemenin açmış olduğu imtihanda başarılı olması şarttır. 21
Her ne kadar yürürlükteki mevzuatta zikredilmese de mezunluk, hâkimlik görevinin
bir uzantısı sayıldığından mezunun ayrıca müslüman, erkek, akıllı ve reşit
18 Lâihatü me’zûnî ukûdi’l-enkiha, md.3-4, 9, 28.
19 Lâihatü me’zûnî ukûdi’l-enkiha, md. 5.
20 23.02.1429 (01.03.2008) tarih ve 13/t/3328 sayılı genelge.
21 Lâihatü me’zûnî ukûdi’l-enkiha, md.6. Daha önce mezunluk yetki belgesi olup da yukarıda
zikredilen diplomalara hiç veya kısmen sahip olmayanların daha önceki çalışma süreleri dikkate
alınarak bir düzenleme yapılmış ve ihtiyaç duyulan bölgelerde belirlenen sürelerde çalışmış olanlara
da yetki belgesi verilebileceği belirtilmiştir. bk. 25.07.1427 (19.08.2006) tarih ve 13/t/2933
sayılı genelge. Mahkemenin yapacağı mezunluk sınavında adayın fıkıh bilgisi 50 puan, mevzuat
(nizamlar) bilgisi 30 puan, güzel yazı ve imlâ ise 20 puan üzerinden hesaplanır. 28.02.1428
(18.03.2007) tarih ve 13/t/3073 sayılı genelge.