İçindekiler - İlahiyat Fakültesi - Marmara Üniversitesi

More documents

Recommendations

Info

44 A. Cüneyd Köksal kaydını düşmüş; Sadruşşeria İbn Sina’nın olgunlaştırdığı akıl mertebeleri anlayışını Beyzâvî’nin kaydıyla birlikte fıkıh usulüne taşımıştır. Fıkıh usulünün kendine mahsus özellikleri, bu disiplini İslâmî ilimler içerisinde diğer ilim dallarıyla belki de en çok ilişkili olan bir alan haline getirmiştir. Bu makalede incelemeye çalıştığımız akıl mertebelerinin fıkıh usûlüne dahil edilmesi süreci de bununla alakalıdır. Genellikle çok yönlü ilmî kimliklere sahip olan usûlcülerin, kökleri diğer disiplinlerde bulunan mesele ve düşünceleri usûl problemleriyle ilişkilendirerek onları birer usûl problemi haline getirmeleri, böylelikle de fıkıh usûlünü canlı ve zengin bir ilmî ve fikrî platform halinde tutmaları konusunda çok sayıda örnekten birini akıl meselesi teşkil etmektedir. Aklın mahiyeti ve mertebeleri ile ilgili felsefî ve kelâmî tartışmalar da, tartışmaların menşei itibarıyla esasında çok farklı meselelerle alakalı olarak sürdürülmüş ise de, başta Sadruşşeria olmak üzere müteahhirîn usûlcülerince, fıkıh usûlünün önemli problemlerinden teklif ile ilişkilendirilmiş ve akıl sonraki usûl literatüründe usûlün değişmez başlıklarından biri haline gelmiş, böylelikle de İslâm düşünce tarihinde disiplinler arası etkileşime temsil edici bir örnek teşkil etmiştir.
Klasik Kelâm İlmi Tanımları M.Ü. İlâhiyat <strong>Fakültesi</strong> Dergisi 40 (2011/1), 45-62 Dr. Mehmet Kenan ŞAHİN * Özet Bu makale klasik İslâm düşüncesinde kelâm ilminin nasıl tanımlandığını ele almaktadır. Farabî, İhsâü’l-ulûm adlı eserinde kelâm ilmini, “Kelâm ilmi, din kurucusunun açıkça belirtmiş olduğu belli düşünce ve davranışları teyit edip bunlara aykırı olan şeylerin yanlışlığını sözle çürütme gücü kazandıran bir tartışma yeteneğidir” şeklinde tanımlamıştır. Adudiddin el-Îcî ve İbn Haldun, gibi kelâmcılar da benzer tanımlar ortaya koymuştur. Bu tanımlarda kelâm ilmi bir savunma disiplini olarak gösterilmiştir. Halbuki kelâm ilmi Kur’an’da belirtilen inanç esaslarının çerçevesini belirleyen ve temellendiren; itikadî esas ve ilkelerin aklî ve mantıkî yorumunu yapan bir ilim dalıdır. Anahtar Kavramlar: Kelâm, Kelâm ilmi, tanım, îmân, inanç esasları Abstract The essay explains how 'Ilm al-kalam is defined in the classical Islamic Theology; In his literary work, called Ihsa' al-'ulum, al-Farabi described that 'ilm al-kalam is confirming clearly certain opinions and behaviours by the Legislator (founder) of the religion and also it is a discussion skill to refute all opinions contradicting them. Similar definitions of 'Ilm al-kalam are presented in Ibn Khaldun, Adudiddin el-Îcî and other doctors of kalam (mutakallimun). They summarize a long elaboration, but no innovation is added. Kalam (theology) is fundamentally determining and consolidation of the religious parameters of faith as indicated in the Qur’ān. It’s rational interpretition of religious concepts and procepts. Key Words: Kalam, Ilm al-kalam definition , faith, principles of faith Giriş Düşünce tarihinde iz bırakmış her dinî düşünce sistemi gibi kelâm ilminin de bir disiplin haline gelişi, belirli aşamalardan sonra mümkün olabilmiştir. Kelâm ilmi, ilk olarak Hz. Peygamber’in vefatının akabinde gelişen bir takım siyasî ve fikrî tartışmalar sonucunda ortaya çıkmış1 ve tarihsel süreç içerisinde de belirli * Temel İslâm Bilimleri Kelâm Anabilim Dalı Doktoru. 1 İslâm düşünce tarihinde birer kelâm ekolü olarak ortaya çıkan Haricîliğin yanı sıra Şia’nın ve Mürcie’nin birer kelâmî düşünce ekolü olarak ortaya çıkışında, siyasî ve toplumsal bir sorun halini alan hilafet meselesi etrafında oluşan siyâsî görüş ayrıklarının önemli bir etkisi olmuştur. Nitekim hilafet meselesi etrafında cereyan eden siyasî ve fikrî çekişmelerin bir sonucu olarak meydana gelen Cemel ve Sıffîn savaşlarının akabinde çok sayında müslümanın yaşamını kaybetmesi “Mürtekib-i Kebire”nin dinî durumunu ve hükmünü sorgulayan birtakım kelâmî sorunları tartışma konusu haline getirmiştir. bk. Ebü’l-Feth Muhammed b. ‘Abdülkerîm eş- Şehristânî, el-Milel ve’n-Nihal (thk. Muhammed Keylânî), Beyrut 1975, I, 114; Eş’arî, Ebû’l- Hasan Ali b.İsmail, Makâlât, Wıesbaden 1980, s. 229; Adudüddin el-Îcî, el-Mevâkıf fî İlmil- Kelâm, Beyrut, ts, s. 389; W. Montgomery Watt, Islamic Philosophy and Theology, Edinburgh 1985, s. 2; İsa Doğan, İmam Zeyd b. Ali, Ankara 2009, s. 158.
Page 1: MARMARA ÜNİVERSİTESİ İlâhiyat
Page 4 and 5: Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fa
Page 6 and 7: Contents The Concept of Mind and Th
Page 8 and 9: 6 A. Cüneyd Köksal râvînin şar
Page 10 and 11: 8 A. Cüneyd Köksal varmasıyla m
Page 12 and 13: 10 A. Cüneyd Köksal sonucudur, d
Page 14 and 15: 12 A. Cüneyd Köksal hakkındaki r
Page 16 and 17: 14 A. Cüneyd Köksal olmaktadır,
Page 18 and 19: 16 A. Cüneyd Köksal tefâd’ den
Page 20 and 21: 18 A. Cüneyd Köksal hiçbir bilgi
Page 22 and 23: 20 A. Cüneyd Köksal etmektedir. 5
Page 24 and 25: 22 A. Cüneyd Köksal ifadeyle mül
Page 26 and 27: 24 A. Cüneyd Köksal Allah’ın k
Page 28 and 29: 26 A. Cüneyd Köksal 3. Abes 4. Se
Page 30 and 31: 28 A. Cüneyd Köksal Serahsî gibi
Page 32 and 33: 30 A. Cüneyd Köksal benimsenerek
Page 34 and 35: 32 A. Cüneyd Köksal mertebesine h
Page 36 and 37: 34 A. Cüneyd Köksal oluşunu beli
Page 38 and 39: 36 A. Cüneyd Köksal tap olabilme
Page 40 and 41: 38 A. Cüneyd Köksal birkaç özel
Page 42 and 43: 40 A. Cüneyd Köksal yışlarıyla
Page 44 and 45: 42 A. Cüneyd Köksal isimleri oldu
Page 48 and 49: 46 Mehmet Kenan Şahin bir amaca, i
Page 50 and 51: 48 Mehmet Kenan Şahin olduğu gibi
Page 52 and 53: 50 Mehmet Kenan Şahin den ve en ö
Page 54 and 55: 52 Mehmet Kenan Şahin selim için
Page 56 and 57: 54 Mehmet Kenan Şahin Gazzâlî bu
Page 58 and 59: 56 Mehmet Kenan Şahin sürdürürk
Page 60 and 61: 58 Mehmet Kenan Şahin “Hikmetle
Page 62 and 63: 60 Mehmet Kenan Şahin dan korumaya
Page 64 and 65: 62 Mehmet Kenan Şahin Kelâm ilmin
Page 66 and 67: 64 Mehmet Bulğen korkuların temel
Page 68 and 69: 66 Mehmet Bulğen 4. Ölümlü bede
Page 70 and 71: 68 Mehmet Bulğen dır. Bu nedenle
Page 72 and 73: 70 Mehmet Bulğen bittiğinde evren
Page 74 and 75: 72 Mehmet Bulğen temel prensipleri
Page 76 and 77: 74 Mehmet Bulğen tezâhürü olara
Page 78 and 79: 76 Mehmet Bulğen akılla birlikted
Page 80 and 81: 78 Mehmet Bulğen birlikte onun tek
Page 82 and 83: 80 Mehmet Bulğen iddia reenkarnasy
Page 84 and 85: 82 Mehmet Bulğen olağan dışı g
Page 86 and 87: 84 Mehmet Bulğen Bir başka husus
Page 88 and 89: 86 Mehmet Bulğen âyetler ve Kur
Page 90 and 91: 88 Mehmet Bulğen lanması söz kon
Page 92 and 93: 90 Mehmet Bulğen yeryüzündeki pl
Page 94 and 95: 92 Mehmet Bulğen sahasının dış
Page 96 and 97:
94 Süleyman Kaya birini ön plana
Page 98 and 99:
96 Süleyman Kaya lanmamaktadır. 8
Page 100 and 101:
98 Süleyman Kaya di’nin bu fetva
Page 102 and 103:
100 Süleyman Kaya harab olmaktadı
Page 104 and 105:
102 Süleyman Kaya C. Osmanlı Fetv
Page 106 and 107:
104 Süleyman Kaya vasıl olmuştur
Page 108 and 109:
106 Süleyman Kaya göre tazir ve u
Page 110 and 111:
108 Süleyman Kaya na işaret eder.
Page 112 and 113:
110 Zeynep Gemuhluoğlu büyük kı
Page 114 and 115:
112 Zeynep Gemuhluoğlu tarafından
Page 116 and 117:
114 Zeynep Gemuhluoğlu mektedir. A
Page 118 and 119:
116 Zeynep Gemuhluoğlu eleştirere
Page 120 and 121:
118 Zeynep Gemuhluoğlu doğrudur.
Page 122 and 123:
120 Zeynep Gemuhluoğlu semâdaki m
Page 124 and 125:
122 Zeynep Gemuhluoğlu Pürcevâd
Page 126 and 127:
124 Zeynep Gemuhluoğlu zeri varlı
Page 128 and 129:
126 Zeynep Gemuhluoğlu unsurların
Page 130 and 131:
128 Zeynep Gemuhluoğlu sûfîlerde
Page 132 and 133:
130 Zeynep Gemuhluoğlu ile kullar
Page 134 and 135:
132 Zeynep Gemuhluoğlu kalbini yer
Page 136 and 137:
134 Zeynep Gemuhluoğlu tecrübesin
Page 138 and 139:
136 Zeynep Gemuhluoğlu şiiri bir
Page 140 and 141:
138 Mehmet Ozay British officials a
Page 142 and 143:
140 Mehmet Ozay education in Malaya
Page 144 and 145:
142 Mehmet Ozay lar schools, as is
Page 146 and 147:
144 Mehmet Ozay b)English medium ed
Page 148 and 149:
146 Mehmet Ozay kind to take aftern
Page 150 and 151:
148 Mehmet Ozay ii) Thomas Stamford
Page 152 and 153:
150 Mehmet Ozay this system continu
Page 154 and 155:
152 Mehmet Ozay fore, triggered cor
Page 156 and 157:
154 Ahmet Hakkı Turabi tarihinde v
Page 158 and 159:
156 Ahmet Hakkı Turabi Konstantın
Page 160 and 161:
158 Ahmet Hakkı Turabi Bununla bir
Page 162 and 163:
160 Ahmet Hakkı Turabi mûsikînin
Page 164 and 165:
162 Ahmet Hakkı Turabi Nesir: “K
Page 166 and 167:
164 Ahmet Hakkı Turabi Makām-ı n
Page 168 and 169:
166 Ahmet Hakkı Turabi muhâlif ve
Page 170 and 171:
168 Mehmet Ali Yargı mesi için di
Page 172 and 173:
170 Mehmet Ali Yargı lenme akdi il
Page 174 and 175:
172 Mehmet Ali Yargı zaptını tes
Page 176 and 177:
174 Mehmet Ali Yargı evlenme işle
Page 178 and 179:
176 Mehmet Ali Yargı kimlik tespit
Page 180 and 181:
178 Mehmet Ali Yargı eder. Bakanl
Page 182 and 183:
180 Mehmet Ali Yargı Evlenme akdin
Page 184 and 185:
182 Mehmet Ali Yargı Evlenme işle
Page 186 and 187:
184 Mehmet Ali Yargı huzurunda akd
Page 188 and 189:
186 Mehmet Ali Yargı Evlenme işle
Page 190 and 191:
188 Binyamin Abrahamov (Çev. Hayre
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
202 Christopher Melchert (Çev. Nai
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
224 Saibo Mohamed Mauroof (Çev. Si
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
246 Alnoor Dhanani (Çev. Mehmet Bu
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
260 M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Der
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 277 and 278:
MARMARA UNIVERSITY Journal of The F
show all

İçindekiler - İlahiyat Fakültesi - Marmara Üniversitesi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?