Mart 2011 - Sayı: 157 (4398 KB) - Ä°zmir - Ä°nÅaat Mühendisleri Odası
Mart 2011 - Sayı: 157 (4398 KB) - Ä°zmir - Ä°nÅaat Mühendisleri Odası
Mart 2011 - Sayı: 157 (4398 KB) - Ä°zmir - Ä°nÅaat Mühendisleri Odası
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hukuk<br />
meti veren- Yönetmelikteki deyişle hizmeti üretenkişi<br />
ve kuruluşların İnşaat Mühendisi çalıştırmasına<br />
yönelik asgari koşulların belirlenmesi, meslek mensuplarının<br />
korunması, hizmetin neden oluştuğunun<br />
veya ne olduğunun belirlenmesi, bu hizmetlere ilişkin<br />
kayıtların tutulması ve belge düzenlenmesi, verilen<br />
belgelerin yenilenmesi ile serbest inşaat mühendisliği<br />
hizmetlerinin denetimi görevi verilmiştir.<br />
a) TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Serbest<br />
İnşaat Mühendisliği Hizmetleri Uygulama,Tescil,<br />
Denetim ve Belgelendirme Yönetmeliği<br />
Yönünden<br />
Serbest inşaat mühendisleri açısından da, TMMOB<br />
İnşaat Mühendisleri Odası Serbest İnşaat Mühendisliği<br />
Hizmetleri Uygulama,Tescil, Denetim ve Belgelendirme<br />
Yönetmeliği'nin 14. maddesinde, serbest<br />
inşaat mühendisliği hizmetleri iş yeri tescil belgesi<br />
verilmesine ilişkin koşullar içinde işyeri/işveren ile<br />
serbest inşaat mühendisi arasında bağıtlanmış ve<br />
İnşaat Mühendisleri Odası tarafından hazırlanmış bir<br />
tip sözleşmenin varlığı aranmaktadır. Aksi durumda<br />
işyeri tescil belgesi verilmemektedir. Bu Yönetmelikle<br />
serbest inşaat mühendisleri ile bir iş sözleşmesi yapma<br />
zorunluluğu getirilmesinin temel sebebi, inşaat<br />
mühendisi çalıştırılmasının asgari koşullarının belirlenmesi<br />
olduğu kadar konunun denetim altına alınmasını<br />
sağlamaya yöneliktir.<br />
Anılan Yönetmelik uyarınca TMMOB İnşaat Mühendisleri<br />
Odası tarafından hazırlanan tip sözleşme incelendiğinde;<br />
bu iş sözleşmesinin İş Kanunun 11.maddesinde<br />
belirlenen unsurları taşıyan belirli süreli bir iş<br />
sözleşmesi olduğu görülmektedir. Burada sözleşmenin<br />
tarafları dışında, İnşaat Mühendisleri Odası'nın<br />
onay merciidir. Bu onayın İş Hukuku açısından yani<br />
işçi-işveren ilişkisi açısından özellikle sözleşmenin<br />
geçerliliği yönünden herhangi bir etki yaratıp yaratmadığı<br />
üzerinde durulabilir. Kanımca, sözleşmenin<br />
taraflarının imzasını taşıyan tip sözleşmede Oda'nın<br />
onayı geçerlilik/sıhhat koşulu değildir. Ancak Serbest<br />
İnşaat Mühendisliği işinin icra edilebilmesi için zorunlu<br />
olduğu açıktır.<br />
b) Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve Yapı<br />
Denetimi Uygulama Yönetmeliği Yönünden<br />
i) 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunu uyarınca<br />
çıkarılan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin<br />
9/2 maddesinde de, “Yapım işleri yürütülen şantiyede,<br />
mühendis, mimar, teknik öğretmen veya tekniker<br />
diplomasına sahip olmak üzere bir şantiye şefinin<br />
bulundurulması mecburidir. Yapı müteahhidi, inşaatta<br />
görevlendireceği şantiye şefi ile asgari hüküm ve<br />
şartları ek-12'de gösterilen form-10'da belirlenmiş<br />
sözleşmeyi imzalar. Bu sözleşmenin bir sureti yapı<br />
enetim kuruluşuna verilir.” hükmü yeralmaktadır.<br />
Yapı müteahhidi ile şantiye şefinin görev ve sorumluluklarını<br />
düzenleyen bu Yönetmeliğin yukarıda belirtilen<br />
maddesine göre, yapı müteahhidi ile şantiye<br />
şefi arasında bağıtlanması/akdedilmesi zorunlu kılınan<br />
bu sözleşme de, İş Kanunundaki tanımlamaya<br />
uygun olarak hazırlanmış belirli süreli bir iş (hizmet)<br />
sözleşmesidir. Buradaki amacın ise, bazı işleri inşaat<br />
mühendisleri eliyle yapılıp yerine getirildiğinin ve<br />
denetlenmesinin yanısıra inşaat mühendislerinin çalışma<br />
asgari standartlarının belirlenmesi olduğu söylenebilir.<br />
ii) Teknik personelin yapı denetim kuruluşunda istihdam<br />
esaslarını düzenleyen aynı Yönetmeliğin 16.<br />
maddesinde de yapı denetim kuruluşu ile istihdam<br />
edilecek denetçi, kontrol elemanı ve yardımcı kontrol<br />
elemanı arasında, çalışma saatleri, ücret, görev ve<br />
sorumlulukları içeren bir sözleşme akdedileceği belirtilmiştir.<br />
Sözü edilen bu sözleşmenin yönetmeliğin<br />
ekindeki örneğe uygun olması öngörülmemekle birlikte<br />
benzer bir belirli süreli sözleşme olması uygun<br />
olacaktır. Nitekim uygulamada da kontrol elemanı ve<br />
denetçi inşaat mühendisleri ile yapı denetim kuruluşu<br />
arasında bu tip sözleşmeler yapıldığı görülmektedir.<br />
c) Fenni mesuliyet hizmet sözleşmeleri<br />
i) 3194 Sayılı İmar Kanununu Yönünden<br />
3194 sayılı İmar Kanunun “Müelliflik, Fenni mesuliyet,<br />
Şantiye Şefliği, Yapı Müteahhitliği ve Kayıtlar” başlıklı<br />
28. maddesinde;<br />
“Bu Kanun kapsamındaki mimarlık, mühendislik ve<br />
planlama hizmetine ilişkin harita, plan, etüt, proje<br />
ve eklerinin düzenlenmesi ve bunların yerine getirilmesinin;<br />
uygulamada bulunulacak alanın, yerleşme<br />
merkezinin ve yapının sınıfına,özelliğine ve büyüklük<br />
derecesine göre, uzmanlık alanlarına uygun olarak<br />
38 inci maddede belirtilen meslek mensuplarına<br />
yaptırılması mecburidir. Müellifler ve uygulamada<br />
bulunan meslek mensupları, işlerini bu Kanuna ve ilgili<br />
diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirmekten<br />
sorumludur.” hükmü yeralmaktadır.<br />
Aynı yasanın 38. maddesinde ise, halihazır harita ve<br />
imar planlarının hazırlanması ile yapıların, mimari,<br />
statik ve hertürlü plan, proje, resim ve hesaplarının<br />
hazırlanması ve bunların uygulanmasıyla ilgili fenni<br />
mesuliyetleri, uzmanlık konularına ve ilgili kanunlarına<br />
göre mühendisler, mimarlar ile görev, yetki ve<br />
sorumlulukları yönetmelikle düzenlenecek olan fen<br />
adamlarının yerine getireceği belirtilmektedir.<br />
Yapıda inşaat ve tesisat işleri ile kullanılan malzeme-<br />
42<br />
<strong>Mart</strong> <strong>2011</strong> - <strong>157</strong>