Mart 2011 - Sayı: 157 (4398 KB) - Ä°zmir - Ä°nÅaat Mühendisleri Odası
Mart 2011 - Sayı: 157 (4398 KB) - Ä°zmir - Ä°nÅaat Mühendisleri Odası
Mart 2011 - Sayı: 157 (4398 KB) - Ä°zmir - Ä°nÅaat Mühendisleri Odası
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hukuk<br />
lerin kamu adına denetimine ilişkin fenni mesuliyet,<br />
ruhsat eki etüt ve projelerin gerektirdiği uzmanlığı<br />
haiz meslek mensupları tarafından ayrı ayrı üstlenilmek<br />
zorundadır. Fenni mesul mimar ve mühendisler<br />
uzmanlık alanlarına göre; yapının, tesisatı ve malzemeleri<br />
ile birlikte, İmar Kanununa, ilgili diğer mevzuata,<br />
uygulama imar planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve<br />
projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun<br />
olarak inşa edilmesini denetlemekle görevlidir.<br />
ii) Yapı Denetimi Hakkında Kanun Yönünden<br />
Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2. maddesinde;<br />
yapı denetim hizmetinin; yapı denetim kuruluşu ile<br />
yapı sahibi veya vekili arasında akdedilen hizmet<br />
sözleşmesi hükümlerine göre yürütüleceği, 3. maddesinde,<br />
bu Kanunun uygulanmasında, yapı denetim<br />
kuruluşları imar mevzuatı uyarınca öngörülen fenni<br />
mesuliyeti ilgili idareye karşı üstleneceği belirtilmektedir.<br />
Aynı Kanunun 9. maddesinde ise, Yapı denetim<br />
kuruluşu ile denetçi mimar ve mühendisleri; eylem ve<br />
işlemlerinden 3194 sayılı İmar Kanununun fenni mesul<br />
için öngörülen hükümlerine bağlı oldukları hükmü<br />
yeralmaktadır.<br />
Bu tasal düzenleme açısından bakıldığında, her iki<br />
yasanın fenni mesuliyete ilişkin hükümlerinin biribiri<br />
ile bağlantılı olarak ele alındığı ve uygulamanın<br />
da bu bağlantı gözetilerek yerine getirilmesi gerektiği<br />
sonucuna varılmaktadır. Başka bir deyişle, fenni<br />
mesuliyet kavramına inşaat mühendisleri açısından<br />
bu iki yasanın kaynaklık ettiği, keza, fenni mesuliyet<br />
bakımından ilgili tarafların sözleşme yapma zorunluluğunun<br />
da Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2.<br />
maddesine dayandığı anlaşılmaktadır. Anılan Kanunun<br />
5. maddesindeki açıklık karşısında, fenni mesulün<br />
zorunlu olarak yapı denetim kuruluşu olacağı ve<br />
bunun doğal sonucu olarak bu kanuna göre yapılması<br />
zorunlu olan sözleşmelerde inşaat mühendislerinin<br />
taraf olma ehliyeti bulunmamaktadır.<br />
İmar Yönetmeliği'nde fenni mesul; “Proje müellifleri<br />
kendileri olsun veya olmasın, yapının yürürlükteki<br />
kanun, imar planı, ilgili yönetmelik hükümleri, Türk<br />
standartları, bilimsel kurallar, teknik şartnameler, fen,<br />
sanat ve sağlık kurallarına ve tüm mevzuat hükümlerine<br />
uygun olarak düzenlenen ruhsat eki projelerine<br />
göre gerçekleştirilmesini, aldıkları eğitime göre denetleyen<br />
ve ilgili idareler ile üyesi oldukları odalarına<br />
karşı sorumlu olan ilgili meslek mensuplarıdır.” biçiminde<br />
tanımlanmıştır.<br />
Bu yönetmelikte, ayrıca fenni mesul ile mal sahibi<br />
arasında yapılması gerekli fenni mesuliyet sözleşmesi<br />
ve bu sözleşme içeriğine ilişkin hükümler bulunmaktadır.<br />
Yazımızın sınırlarını aşması nedeniyle bu<br />
hükümlerin ayrıntılarına girmeyeceğiz. Kısaca, fenni<br />
mesuliyet sözleşmesinin içeriği ile ilgili ayrıntılı hükümlerin<br />
bu yönetmelikte düzenlendiği, ilgili meslek<br />
Odalarına da bu sözleşmeler yoluyla fenni mesuliyet<br />
üstlenen meslek mensuplarının sicillerini tutma izleme<br />
görevi verildiği görülmektedir.<br />
Fenni mesullük hizmet sözleşmeleri ile ilgili olarak İnşaat<br />
Mühendisleri Odalarının içerik ve koşulları farklı<br />
olmakla birlikte tip sözleşmeler düzenlediği ve uygulamada<br />
bu sözleşmelerin kullanıldığı bilinmektedir.<br />
Bu uygulamanın tarafların hukuki sorumluluklarının<br />
belirlenmesi ve yeknesak bir uygulama sağlanması<br />
yönünden de yerinde olduğu açıktır. Belirtilen fenni<br />
mesuliyet sözleşmeleri düzenlenirken genel olarak<br />
3194 sayılı İmar Kanunu ve yukarıda andığımız ilgili<br />
yönetmeliklerde yer alan hükümler gözetilmeli ve<br />
özellikle bazı zorunlu koşulların konulmasına özen<br />
gösterilmelidir. Ayrıca, taraflar arasında ortaya çıkması<br />
olası uyuşmazlıkların önlenmesi ya da çözümlenmesi<br />
yönünden İş Kanunu açısından da hukuken<br />
değerlendirilmeleri yerinde olacaktır.<br />
iii) Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği Yönünden<br />
İnceleme konusu yaptığımız mevzuat bakımından<br />
fenni mesuliyet kavramının ile teknik uygulama sorumluluğu<br />
(TUS) kavramı ile eş anlamda kullanıldığı<br />
ve bu anlamda bir kavram birliği olmadığından uygulamada<br />
duraksama yaratabileceği kanısındayım.<br />
Sözgelimi, Türk Mühendis Ve Mimar Odaları Birliği<br />
İnşaat Mühendisleri Odası Serbest İnşaat Mühendisliği<br />
Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim Ve Belgelendirme<br />
Yönetmeliği'nde belirtilen serbest inşaat<br />
mühendisliği hizmetleri tek tek sayılmış ise de, fenni<br />
mesuliyet kavramına yer verilmediği bunun yerine<br />
teknik uygulama sorumluluk hizmetlerinden söz<br />
edildiği görülmektedir. 3194 sayılı yasa uyarınca Bayındırlık<br />
ve İmar Bakanlığı'nca çıkarılan Planlı Alanlar<br />
İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Mart</strong> <strong>2011</strong> - <strong>157</strong> 43
Change language