6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Örnek 5: Zıvana, İstanbul, Sultanahmet Camii (1609-1617),Caminin son restorasyonunda çürüyen taşların değiştirilmesi sırasındaçıkarılan zıvanaların kullanım yerlerine göre boyutları 6-12 cm arasındadeğişmektedir. İncelenen zıvananın biçimi Şekil: 8'de görülmektedir. Makroyapıetüdünden zıvananın sıcakta katlanarak biçimlendirildiği, mikroyapınınise ferritik olduğu tesbit edilmiştir.Örnek 6: Onarım Kuşaklaması, Edirne Tütünsüz Baba Türbesi (1488/18. Yüzyılonarımı?)Onikigen planlı yapının çatlayan beden duvarlannın sağlama alınmasıiçin kubbenin oturduğu kotta çift sıra olarak uygulanmış bir sistemdir.s-ıo cm genişlikte, 0.6-1 cm kalınlıkta, değişik uzunluklarda yassı demiröğeler Şekil: 9'da gösterildiği gibi özel çivili pimlerle bağlanmışlardır. Yapınınuğradığı başka tahribatlar nedeniyle işlevini yitirmiş olan bu öğelerüzerinde mekanik çekiçle dövülerek biçimlerıdirildiğini gösteren 9 x 14cm boyutunda'izler bulunmaktadır. Mikroyapı karekteristikleri yönündendaha önce incelenen örneklere tamamen benzerdir. (Şekil: 10'na bakınız)Örnek 7: Pencere Parmaklık Topu, İstanbul, Topkapı Sarayı, ZülüflüBaltacılar Koğuşu (18. Yüzyıl)Osmanlı mimarisinde, strüktürel amaçlı olmayan ve ortaya çıktığıtarihten itibaren döküm olarak yapıldığı bilinen hemen hemen tek ögeparmaklık toplandır. 14. yüzyılın ortalarında Bursa yapılarında kullanılmayabaşlanan toplu demir pencere parmaklıklarının da, yine belgelerdenöğrenildiğine göre, eski ve yeni olarak tanımlanan biçimleri ortayaçıkmıştır. Yapının restorasyonu sırasında yerinden çıkartılan öğeninkenar boyutu 4.5 cm, delik çapı 2.2 cm. dir. Parmaklık topunun biçimi vemikroyapısı Şekil: II 'de görülmektedir, Topun döküm yoluyla şekiilendirildiğidoğrulanmıştır.Tablo: 1 - Kenetdeki (Edirne Saray Mutfaldarı) İki Fazlı Kalıntıların Bileşimi..Yarı-Kantitatif Analiz)Element % Açık renkli faz Matrix Koyu leke OrtalamaMg 0.6' 0.53* 0.64* YokAl 2.94' 1.46* 2.63' 2.79*Si 15.73* 5.02* 12.15' 13.80'P 1 .81 * 0.55" 1.17* 1.68',CL 0.11 0.08 0.11 0.75K 2.60 0.70 i.76 1.49Ca 17.53 2.93 9.86 10.35rı 1.07 1.84 1.33 1.50Mn 1.08 0.62 0.54 0.70Fe 56.54 86.28 70.81 66.94*..Yuksek absorbsıyonH3