![6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı](https://img.yumpu.com/43371602/64/500x640/6-arkeometri-sonualara-toplantasa-1990-ka-1-4-lta-1-4-r-ve-turizm-bakanlaaa.jpg)
6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
atlar, <strong>ve</strong> oksitIere rastlanmasına rağmen en çok bulunan mağara depositlerikarbonatlardır. Karbonatlarm içinde ise en iyi bilineni kalsitlerdir, Tra<strong>ve</strong>rten,kaynak sularından organik ya da inorganik yollarla oluşmuş bir kalsitbirikimidir.Arkeolojik alanlardan alınmış tra<strong>ve</strong>rtenlerin yaş tayininin yapılması,oluşum zamanlarının floral <strong>ve</strong> faunal bilgilerini taşıması açısından da önemlidir.Literatürde tra<strong>ve</strong>rtenlerle ilgili ESR çalışmasıoldukça azdır. Grün <strong>ve</strong>ark. (1988), kaynak sularından birikmiş tra<strong>ve</strong>rtenlerde yapılmış ESR çalışmalarınıözetlemiş <strong>ve</strong> yüksek manganez miktarı ile, asitte çözünmeyen kaIıntılann spektrumları karmaşık hale getirmesi nedeniyle, tra<strong>ve</strong>rtenleriuESR ile yaş tayini için ideal bir malzeme olmadığını rapor etmişlerdir.Bu çalışinanın amacı mağararun doğal forıııasyonu <strong>ve</strong> tabakalanmasınınanlaşılması çalışmalarına katkıda bulunabilmek ümidiyle, mağaradanalman tra<strong>ve</strong>rten örneklerini ESR spektroskopisi yöntemiyle incelemekti.Yapılan X-ışııııkırınımı çalışmaları tra<strong>ve</strong>rtenlerin apatit yapısında olduğunu,başka bir deyişle fosfatlaşmış olduklarını gösterdi. Bu şu şekilde açıklanabilir:kazı sırasında hayvanlara ait iskelet parçaları gibi bir çok organikartıklar bulunmuştur (Arsebük, 1988). Bu organik materyallerdeki fosfatsuda çözünerek var olan sedimanları (kalsit tra<strong>ve</strong>rtenler) değişime uğratmış<strong>ve</strong> fosfatlaşmış tra<strong>ve</strong>rtenlerin oluşmasına yol açmış olabilirler. Apatit sedimanlaraait ESR ile yaş tayini çalışması yok denecek kadar azdır. Yijian <strong>ve</strong>ark. (1989) tarafından yapılan çalışma diş minesindeki hidroksiapatitin Grün<strong>ve</strong> In<strong>ve</strong>rnati (1985) tarafmdanESR ile yaş tayini için uygun olduğunun gösterilmesindensonra yapılan ilk çalışmadır. Yijian <strong>ve</strong> ark. yapay <strong>ve</strong> doğal 15örneği incelemiş, yapay örneklerde g değerleri 2.0025 <strong>ve</strong> 1.9990 olan radyasyonaduyarlı sinyaller gözlemlemişler, doğal örneklerde ise g=2.0025 dekisinyalin g=2.0045 deki daha geniş bir sinyaIin üzerine binmiş olduğunu <strong>ve</strong>her iki sinyalin de radyasyona duyarlı olduğunu rapor etmişlerdir. Diş minesiiçerdiği mineral hidroxiapatitin çok iyi kristalize olmasından dolayı ESRile yaş tayini için oldukça iyi bir malzemedir. Diş minesiyle yapılan yaş tayiniçalışmaları Grün <strong>ve</strong> ark. (1987), tarafından özetlenmiştir. Bu çalışmada, tra<strong>ve</strong>rtençalışmalarma destek olması amacıyla aynı mağaradan alınmış dişminelerinde de ESR çalışması yapılmış planlanmış,ama bu, sadece bir örnektegerçekleştirilebilmiştir. Bu yöndeki çalışmalar devam etmektedir.Deneysel YöntemESR çalışması için mağaradan on üç tra<strong>ve</strong>rten örneği almdı, Bazı örneklerdekikatmanlar ayrıldıktan sonra, toplam yirmi bir örnek elde edildi.60
Change language