![6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı](https://img.yumpu.com/43371602/115/500x640/6-arkeometri-sonualara-toplantasa-1990-ka-1-4-lta-1-4-r-ve-turizm-bakanlaaa.jpg)
6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
6. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1990] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
19. yüzyılortalarına kadar 'Bloomery' yöntemi ile üretim devam etmiştir.Katlama <strong>ve</strong> katlanan tabakaların birbirine sıcakta dövülerek kaynaştırılmasıişlemi, daha düşük sıcaklıklarda çalışma imkanı <strong>ve</strong>rdiği için avantajsağlamaktadır. Diğer taraftan, sürekli sıcakta dövme sonucu yapıda yeralan iri curuf kalıntılar bünyeden atılmakta, ufak kalıntıların ise yapıdadaha homojen bir şekilde dağılması mümkün olmaktadır. Katlama işlemininde bu yönde müsbet katkısının yanısıra, malzemeye kazandırdığılamelli yapı sayesinde tokluk <strong>ve</strong> muka<strong>ve</strong>met özelliklerini geliştirdiği bugünbilinen bir gerçektir.Kalıntıcuruf yapısında yer alan elementler, cevher <strong>ve</strong> i <strong>ve</strong>ya kullanılanyakıtla ilgilidir. Curuf bileşiminin, modern curuf bileşimlerine kıyaslaSi, Ca <strong>ve</strong> Al yönünden fakir olması, demir üretimi esnasında flakskullanılmadığınıgöstermektedir. Kalıntıda kükürdün 'olmayışı <strong>ve</strong> potasyumunbulunması, yakıt olarak odun kömürünün kullanıldığını <strong>ve</strong> ayrıca demircevherinin büyük bir olasılıkla karbonat (FeC03), hematit (Fe203) <strong>ve</strong>yalimonit (Fe203.H20 <strong>ve</strong>ya FeO.OH) kökenli olduğunu göstermektedir.Silikat curnflarında alkalilerin bulunması, Si-O-Si bağlarının parçalanmasınasebep olur <strong>ve</strong> viskozite düşer>, Bu nedenle, kalmtı fazda fosforunyanısıra potasyumun yer alması, demirin sıcak işlenebilirlik özelliğinigeliştirici yönde etki etmektedir.Osmanlı mimarisinde kullanılan strüktürel demir öğelerin üretimi,Osmanlı demir işleme teknolojisinin ileri bir düzeyde olduğunu göstermektedir.Nitekim, Batı Avrupa'da 100 kg lık bir demir parçasını dövmeyeyeterli güçte bir mekanik çekicin IS. yüzyıl öncesinde varolduğu çok kuşkuludurv,Oysa, İstanbul Bayezid Camisi'nin (1505-6) dövülerek işlenmişolan iç mekan ana gergilerinin herbiri yaklaşık 1.2 ton ağırlığındadır. Bunakarşılık, 17. yüzyıl İngiltere'sinde 10 x S.5 cm kesitli <strong>ve</strong> 3 m uzunluğundadövme kiriş yapılamadığı bilinmektedirv,TeşekkürKültür Bakanlığı, İstanbul Rölö<strong>ve</strong> <strong>ve</strong> Anıtlar Müdürlüğü'nden Y.Mimar İlban Öz, Topkapı Sarayı'ndan, İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ndenY. Mimar İ. Hakkı Yıldırım Sultanalımet Camisi'nden çeşitliörnekler sağlayarak yardımcı oldular. İ.T.D. Mimarlık Fakültesi'nden Dr.Uğıır Tanyeli ise alan <strong>ve</strong> arşivaraştırmalarında çalışmaya destek <strong>ve</strong>rdi,teşekkür ederiz.115
Change language