HOTEL RESTAURANT MAGAZINE HAZİRAN 2017 SAYISI

Karşılığında hizmet almak için hem vergi
alacaksın hem de bir sürü harç...
Maliyenin, belediyelerin avuç içi kadar
arazilerin kiralanması karşılığında
aldıkları para miktarları utanç verecek
boyuttadır. Neymiş efendim, adamlar
para kazanıyormuş! Tabii kazanacaklar,
kazansınlar ki vergi versinler, yeni
yatırımlar yapsınlar, yeni istihdam
yaratsınlar. Ama eski, köhne devletçi
anlayış bürokrasiye öyle yerleşmiş ki,
anlatmakla bitmez.
“Ankara’nın turizmde bütünleşmiş bir
politikası yok”
Bunlara ilave olarak Ankara’da
Bakanlıkların bir arada bir Hükümet olarak
turizm konusunda bir bütünleşmiş politikası
yok. Yani herkes Kültür ve Turizm Bakanlığı
dışında turizmden bir şey kapma ya da
turizme bir yükümlülük getirme peşinde.
Tarım Gıda ayrı bir şey getiriyor, Sağlık
ayrı bir şey getiriyor, İçişleri ayrı bir şey
getiriyor. İçişleri tamam teröre karşı
mücadele edecek ama “Gelen yolcunun
adını bir saat geç verirsen şu kadar cezası
olur” demek niye? Gelen sakıncalı ise zaten
otele gelmez!
Turizm bir sürü sektörün, başta kamu
(devlet ve belediyeler) sırtına sülük gibi
yapışıp kan yetine parasını emilen bir
sektöre dönüştü. Ben Ankara’dan bir tek
yetkilinin Taksim’deki otelleri gezdiğini
sanmıyorum. Gittiğim zaman üzüldüm.
Resmen otel kapısına zincir asılmış,
kapatılmış. Bol bol konuşuyoruz… Halbuki
uygulamaya gidildiği takdirde bu kriz
kesinlikle aşılır. Şimdi hiç kimse oturduğu
yerden senin malını satın almaz. Sen
malının tanıtımını yapacaksın. Sürekli
hatırlatacaksın. Karşı tarafın senin malını
tanıması da yetmez. Hatırlaması gerekir.
“İslam ülkelerini Türkiye’ye getirmek için
bir programımız yok”
Baktığımızda çok geniş ve yalnız Araplardan
oluşmayan, Türklere sıcak ve yakın bir
İslam dünyası var. Bu İslam dünyasının
Türkiye’ye yönelik çok ciddi bir ilgisi var,
Türkiye’ye geldikleri zaman kendilerini
hem yabancı hissetmiyorlar. Endonezya,
Malezya, Pakistan, Hindistan, Afganistan,
İran ve bütün Türki Cumhuriyetlerden ve
Balkanlar’dan oluşan bir dünya. Magreb
ülkelerini katmıyorum, onlar Fransa’ya
gidiyorlar. Peki bizim bu ülkelere yönelik
onları ülkemize getirmek için özel bir
programımız var mı, o da yok. Ben her
defasında bunları söylüyorum, sektörden
bir Allahın kulu da “Bülent Bey’in bu
söyledikleri önemli, bir araya gelelim,
bunları rapor yapıp Bakanlıkla görüşelim”
dediği yok. Ben kendime pay çıkarmak
için söylemiyorum. Benim gibi bu sektöre
katkıda bulunabilecek çok sayıda insan
var. Hindistan’da 200 milyon müslüman
yaşadığını ve bunun en az 20 milyonunun
önemli gelir sahibi olduğunu ve diğer
ülkelerdeki benzer durumlarla birlikte
İran’dan Endonezya’ya kadar yılda 20-
25 bin dolar düzeyinde 100 milyonluk bir
müslüman kütle olduğunu görüp neden
buralara yönelmiyoruz?
“Uzağa gittikçe alınan vergiler azalsın”
THY’yi ele alalım, şu anda uçak biletlerinin
üçte biri vergi. Ben diyorum ki, devlet
THY’yi korumak için uçak biletindeki vergiyi
mesafe arttıkça azaltsın. Yani Yunanistan’a
gitmek için ödediğiniz 200 dolardaki vergi
çok önemli olmayabilir ama Jakarta’ya
giderken 250-300 dolara çıkan vergi payı
azaltılmalı. Uçak başına para verme yerine
uzağa gittikçe alınan vergiler azaltılması
çok daha teşvik edicidir.
“Rusya’dan üç milyon turist geleceğine
İran’dan bir milyon gelsin yeter”
İran bizim için en öncelikli pazar olmalıdır.
Bir İranlı turist, bir Rus turistin harcadığının
en az 3 mislini harcamaktadır. Nedeni ise
basittir; İran’da yaşayamadığı Batı tarzı
tatili burada yaşayabilmektedir. Bu tatilinde
tadını çıkarmak için parasını kendi keyfine
için bol bol harcar. Oysa Rus turistin
böyle bir kaygısı ya da ihtiyacı yoktur. O
en az masrafla tatil yapmaya gelir. Genel
olarak söyleyeyim, Arap ülkeleri dahil,
Doğu’dan gelen turist Avrupalı turistin
en az üç mislini bırakıyor. Rusya’dan üç
milyon turist geleceğine İran’dan bir milyon
gelsin yeter. 500 bin gelsin de yeter. İranlı
turistin ilginç bir yönü vardır. Gelirken en
ucuz bilete bakıyor. Ama geldiği zamanda
10 bin dolar harcayabiliyor. Bugün İran’la
siyasi sıkıntılar varsa da hepsi rahat aşılır.
Ben kendi başıma aşabileceğimi gördüm.
Bir de şu var, İran’a kalkıp “Bana turist
gönder” dersek bu oranın çıkarına uygun
olmaz, yalnız benim çıkarıma olur. Ama
biz de “İran’a senede 200-300 bin turist
getireceğiz” dersem bu olur. ETS İran
ile pazarlık yapabilir. Avrupa’ya turist
gönderiyoruz. Avrupa’ya giden turist için
harcadığımız paraya yazık.
“Turizm sektörü örgütlense Ankara’ya
talep etmez, talimat verir”
Turizmciler için hep ağlıyor gibi bir
izlenim söz konusu. Siz katılıyor musunuz
bu düşünceye?
Daha da ağlayacaklar. Hatta 2020’ye kadar
ağlarlar. Çünkü sektörde irade yok. Devlette
kendileri lehine bir irade görmeleri için
kendilerinin önce ortaya bir irade koymaları
lazım. Devlete gidip ağlıyorlar, o kadar.
Koskoca sektör 500-600 milyon dolara otel
yapıyor, Bir başkasını 250 milyon dolara
satın alıp, üstüne bir o kadar para harcıyor.
Sonra bu sektör devlete gidiyor, “Battım ben
ne yapayım?” diyor! Bunun bir inandırıcılığı
olur mu? Peki ihracatçı niye ağlamıyor?
Onlar kendi söküğünü dikiyor da turizmci
niye dikmiyor? Çünkü ihracatçı örgütlendi.
Turizm sektörü örgütlenmiyor. Sektör
örgütlense Ankara’ya talep etmez, talimat
verir. Eskiden beri “Turizm Bakanlığı ricacı
değil, icraatçı olsun.” Hayır efendim, sektör
icraatçı olsun! Fransa’nın, Almanya’nın,
Amerika’nın Turizm Bakanlıkları mı var?
Gastronomiyi Fransa’da Bakanlık mı
düzenliyor? Nerede bizim şirketlerimiz?
Yani şimdi Doğuş Grubu yiyecek içecek
sektörüne girdi, Doğuş Grubu’nda da bir
sürü otomobil markası da var. Michelin gibi
bir araba lastiği üreticisi dünya çapında
gastronomi denetimleri, derecelendirmeleri
yapıyor. Doğuş neden yapamasın? Nerede
bizim firmalarımız? Hala milyar TL ye para
demeyen firmalar, kişiler “Ankara şunu
yapsın Ankara bunu yapsın” derdindeler.
Ankara da bıktı, ne yapsın?
Bu koşullarda turizmin gidişatını,
yarınını nasıl görüyorsunuz? Son olarak
değerlendirmelerinizi öğrenebilir miyim?
Bir olumsuzluk olmadığı takdirde en
erken 2020’de turizmde bir toparlanma
bekliyorum.