7. Sayı - turan-sam

TURAN-SAM * YIL: 2010 * CİLT: 2 * SAYI: 7 * YAZ 2010
TURAN STRATEJİK ARAŞTIRMALARI MERKEZİ DERGİSİ
www.turansam.org
önce en geniş coğrafyası içinde dikkate almaktadır. (…) Zeki Velidi’nin eserleri bir
bütün olarak incelendiğinde Türk tarih tezi karşısındaki üstünlüğü bir yana,
Köprülü’nün yaklaşımına kıyasla da belli üstünlükler taşıdığını(…) söylemek
mümkündür. ” 4
Togan yalnızca bir tarihçi değil, siyasetçi, toplum önderi ve devlet adamıdır.
Onun mücadelesi, fikirleri ve ideali, gençliğimiz için, geleceğimizin daha sağlam
temellere dayanması için, Türk Cumhuriyetleri ve Topluluklarının yarınları için iyi
bilinmelidir. Togan’ın mücadele azmi ve kararlılığı ise Türk Dünyasının bilim ve
siyaset insanlarına örnek olacak düzeydedir.
Zeki Velidi Togan 10 Aralık 1890 Başkurdistan’ın İsterlitamak ilinin İşimbay
kazasına bağlı Küzen Köyü’nde doğdu ve 26 Temmuz 1970’de İstanbul’da ebediyete
kavuştu.
Ancak o hiç unutulmadı ve sonsuza kadar da unutulmayacaktır. Çünkü onun
bıraktığı iz ve eserleri ölümsüzlüğünü sağlamıştır. Zeki Velidi Togan [Başkurtça:
Əхмəтзəки Вəлиди, bazen Validov]’ın bilim adamı kimliğinin yanı sıra Türkologlu
ve ideolojik kuramcılığı da üzerinde durulması gereken özeliklerindendir.
Diğer bir önemli niteliği de çok fazla bilinmese de, folklorculuğu ve müzik sevgisidir.
O, Türk olan ve Türk’e ait tüm değerleri öğrenmek ve öğretmek isteyen kahraman bir
âlimdir.
Bolşevik Rus devrimi sırasında Başkurtların egemenlik ve bağımsızlık
hareketine katılması ve önderlik etmesi, devlet adamı kişiliğinin ve cesaretinin
toplumsal birlik ve beraberliğin sağlanması noktasında ne kadar önemli olduğunu
ispatlamaktadır.
Rusya'da iken Validov soyadını kullanmış olan Zeki Bey, Türkiye'ye geldikten
sonra Togan soyadını almıştır.
4
[Togan, Zeki Velidi]Özbek, Nadir. Zeki Velidi Togan ve "Türk Tarih Tezi" Toplumsal Tarih 8(45) 9.97, 20-27.
ss.
18