Temel ve İleri Moleküler Biyoloji Yöntemleri Genomik ve Proteomik Analizler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
Güncel Organizmalardan<br />
DNA İzolasyonu<br />
• • • •<br />
Ayşegül TOPAL SARIKAYA<br />
Doğadaki canlıların tümüne yakın kısmında kalıtsal molekül DNA’dır. Sadece bazı virüsler ile viroidlerde bu görevi<br />
RNA yüklenir. Bu nedenle, genetik olayların hücrede moleküler düzeydeki temeli kalıtsal molekül görevini yüklenen<br />
nükleik asitlerin yapı <strong>ve</strong> özelliklerine dayanır. Nükleik asitlerin iki türü (DNA <strong>ve</strong> RNA) nükleotidlerin polimeridir. Bir<br />
nükleotid üç kısımdan oluşur: (1) Heterosiklik halka yapısı gösteren 5 karbonlu bir şeker (pentoz). (2) Heterosiklik<br />
bir C halkası <strong>ve</strong> N atomları içeren organik bir baz (pürin <strong>ve</strong>ya pirimidin). (3) Bir fosfat grubu. Nükleotid yapısında,<br />
bir glikozidik bağla birbirine bağlanmış baz <strong>ve</strong> pentoz kısmına nükleozid adı <strong>ve</strong>rilir. Nükleotidler birbirlerine bir<br />
nükleotidin pentozunun 5’ konumundaki fosfat (PO 4<br />
) grubu ile onu izleyen nükleotidin pentozunun 3’ konumundaki<br />
hidroksil (OH) grubu arasında kovalent şekilde oluşan fosfodiester bağı ile bağlanır. Canlıların büyük çoğunluğunda<br />
çift iplikli olan DNA molekülünde iki polinükleotid iplik bazları arasında oluşan hidrojen bağlarıyla birarada tutulur<br />
<strong>ve</strong> iki iplik birbirine zıt yönde paraleldir (Şekil 2.1).<br />
Hidrojen bağı<br />
Glikozidik<br />
bağ<br />
Fosfodiester<br />
bağı<br />
Küçük oluk<br />
Büyük oluk<br />
Küçük oluk<br />
Büyük oluk<br />
Şeker-fosfat<br />
omurgası<br />
Şekil 2.1. Çift iplikli (ikili sarmal) DNA’nın yapısı.<br />
71