Ahmet İnam - Zirvelerin Aynası

www.isaretatesi.com
Epistemiyatri, “Bilgilerimle sağlıklı yaşamamın yolu
nedir?”, “Sağlıklı bir yaşam sürmek için bilgiyle nasıl bir ilişki
kurmalıyım?” sorularıyla açılır. Bunu, çoğul kipte, “Bilgiyle
nasıl bir ilişkimiz olmalı ki, yaşamımız sağlıklı olsun?”
biçiminde de sorabiliriz.
Bilgi sağlığı, öncelikle, küreselleşerek gitgide küçüldüğü
söylenen, içinde yaşadığımız dünyayı ilgilendiren bir
konudur; dünyanın sağlıyla ilgili bir meseledir. Bilgileriyle
insan bilgiküre (epistemosfer) içinde yaşar; bilgikürede
bilgileriyle soluk alıp verir. Epistemiyatri, bilgikürenin sağlıklı
bir çevre ve ortam oluşturması ve bireylerin bilgileriyle sağlıklı
olması için sorulan sorular ve alınan yanıtlar alanıdır.
Bilgiküre, sağlık araştırmaları (iatrologia; iyatroloji!) açısından
dörtlü bir yapıya sahiptir:
1. Bireyler;
2. Bilgikürenin dokusunu oluşturan bilgiler;
3. Bilgikürenin maddi altyapısını oluşturan ve fiziksel,
duygusal, doğal, toplumsal, ekonomik, kültürel vb. özelikler
taşıyan çevre;
4. Bilgikürenin düşünsel ve düşsel etki alanına karşılık
gelen ortam.
Öyleyse bilgikürenin sağlığı, onun içindeki bireylerin,
bilgilerin, maddi, kültürel, psikolojik, sosyolojik, ekonomik
çevrenin ve düşünsel ortamın sağlığıyla ilgilidir.
Sağlık ile ahlâk arasında, üzerinde titizlikle durulması
gereken bir bağ vardır. Bilgi ahlâksızları, sağlıksızlarından,
86