MEHMET_SEVKET_EYGi_MAKALELERi_2005

3. KADİRÎ TEKKESİ: Şehir meydanında Eski Hükümet Konağı ile eski Adliye binası arasında
bulunuyordu. İlk Rize valisi Hurşid Akkaya tarafından yıktırılıp ortadan kaldırıldı.
4. ORTA CAMİDEKİ TÜRBE ve KABRİSTAN: Rize nin Çarşı mahallesindeki Orta cami
önünde bulunan bu türbe ve tarihi mezarlık da, meydan açma bahanesiyle yıkılıp yok
edilmiştir. Bugünkü İl Halk Kütüphanesi önünde bulunan kitabeli tarihî mezarlar da
kaldırılmıştır. Bu mezarların az bir kısmı, vereseleri tarafından Veliköy e nakl edilmiş ve
kurtarılmıştır.
5. KARADERE MEDRESESİ: Kalkandere ilçe merkezinde 1869 yılında Gümüşhanevi
hazretlerinin halifelerinden Rize Kalkandereli Müderris Hüseyin efendi tarafından inşa
edilmiş iki katlı 36 odalı büyük bir eserdi. Rahmetli dedem ve Müderris Hüseyin efendinin
torunu Hacı Hüseyin Güven in ifadesiyle 1932 yılında buraya nahiye müdürü olarak vazifeye
başlayan imansız biri tarafından, arsasına okul yapılacak bahanesiyle yıktırılmıştır. Medrese
yanında bulunan Müderris Hüseyin efendinin kabri ile Osmanlı devrinde nahiye müdürlüğü
yapmış bir zat ve iki askerin kabirlerinin de yıkılıp düzleneceği söylenince akrabamızdan
Cafer Güven in (Ö. 1985) önderliğinde Hüseyin efendinin kabri ölümünden 44 sene sonra
Hüseyinhoca köyündeki evimizin önüne nakl edilmiştir. Bilginize sunarım.
İshak Güven Güvelioğlu
iguvelioglu@mynet.com
*
İshak beye teşekkür ediyor, bilmukabele selâm ve hürmetlerimi sunuyorum. Ülkemizin çeşitli
yerlerinde yaşayan şuurlu, bilgili, vicdanlı vatandaşlara da, çevrelerinde yakın tarihimizdeki
yapılmış kültür katliamı konusunda bildiklerini ve başkalarına sorarak öğreneceklerini
yazıya geçirmelerini tavsiye ediyorum.
Maalesef yakın tarihimizde, bu vatanın bize ait olduğunu gösteren tapu senetleri
durumundaki on binden fazla ecdat eseri yok edilmiştir. Camiler, medreseler, taşmektepler,
tekke ve zaviyeler, imaret binaları ve daha çeşit çeşit vakıf eserleri. Bu eserleri, bizim
hayırsever dedelerimiz, ninelerimiz, atalarımız vakf etmişti. Onların çoğunun mezarları
düzlendi, nam ve nişanları kalmadı ama vakfiyelerdeki lanetler hem zalimlerin, hem de
zulme karşı (yasal sınırlar içinde) direnmeyen Müslümanların üzerindedir.
Zalimler en fazla eski tarihî İslâm kabristanlarını tahrip ve yok etmişlerdir. O devirde sadece
bir mezarlığın en ufak bir taşına, bir karış toprağına bile dokunulmamıştır. Bu mezarlık,
zâhiren İslâm mezarlığı gibi görünse de, aslında Sabatay Sevi dinine mensup Dönmelerin ve
Avdetîlerin kabristanıdır. (Üsküdar da Bülbülderesi nde)
Dindar halkımız, yıkılan camilerin bir kısmını yeniden yaptırdı, ihya etti. Lakin büyük
kısmının yerlerinde yeller esmektedir. İstanbul un Eminönü semtinde 120 den fazla tarihî
caminin isimleri biliniyor ama kendileri yoktur. Otuzlu yıllarda Vakıflar bunları satmış,
binaları yıkılmış, yerlerine han, apartıman gibi mülkler yapılmıştır. Bir tek ilçede bu kadar
cami şu anda yok ise, Türkiye nin öteki yerlerindeki kıyımı siz düşününüz.
Edirne de birkaç sene önce Rahmet-i Rahman a kavuşan çok değerli, halk tarafından çok
sevilen bir vali vardı. Bu zat vilayet adına bir kitap bastırmıştı (Şu anda yanımda değil, ismini
veremiyorum), yakın tarihte Edirne de satılarak yok edilen 300 küsur caminin, mescidin,
tekkenin (onlar da cami sayılır) listesi veriliyordu.
İstanbul daki, Gelibolu daki gayr-i müslim mezarlıkları Lozan andlaşması mucibince
korunurken, maalesef Müslüman kabristanları, adeta, üzerlerine atom bombası atılmışçasına
yok edilip düzlenmiştir.
Binaları ve arsaları satılan, yıktırılan, yok edilen camiler, medreseler, tekkeler, imarethaneler
vakıf eserleriydi. Bunları vakf eden atalarımız vakfiyelerine şöyle şartlar koşmuşlardır:
- 353 -