Centrum Time 6 Sayı

CENTRUMTIME Eylül - Ekim - Kasım - Aralık / Sayı 6 - 2019
Tahsin Can NALCI
Müdür
tahsin.nalci@centrumdenetim.com
TÜRKİYE’DE VERGİ
TEKNOLOJİLERİ
I. GİRİŞ
OECD’nin BEPS (“Base Erosion
and Profit Shifting”, “Matrah
Aşındırılması ve Kar Aktarımı”) projesi
ile birlikte vergi minimizasyonu
uygulamaları ciddi şekilde eleştirilmeye
başlanmıştır. Proje ile temel
olarak her ülkede ilgili ülkede gerçekleştirilen
ekonomik faaliyetlere
uygun düzeyde vergi yükümlülüğünün
doğması temel prensip olarak
kabul edilmiştir.
Bu yaklaşım ile ülkeler arasındaki
yasal çerçevenin uyum içinde
olması ve ülkelerin denetim kapasitelerinin
arttırılması planlanmıştır.
Ayrıca bu proje çerçevesinde vergi
otoriteleri Çok Uluslu Şirketlerin
global vergi durumuyla ilgili ilave
verilere ulaşması da mümkün olmuştur.
Örneğin, BEPS projesi çerçevesinde
getirilen ülke bazlı raporlama
(“CbCR”) ile ülkeler Çok
Uluslu Şirketlerin ilişkili ve ilişkisiz
kişilerden elde ettiği gelirleri, tahakkuk
eden ve ödenen vergileri
gibi incelemelerde kullanmak üzere
birçok özet veriye ulaşabilecektir.
Bu kapsamda, vergi otoritelerinin
kullanımına açık olan yeni
verilerle birlikte özellikle vergiden
kaçınma olarak değerlendirilebilecek
uygulamalara sahip olan şirketlerin
vergi riskleri de artmaya
başlamıştır.
Bu gelişmeler ışığında, vergi
otoriteleri, OECD, BM ve Dünya
Bankası arasındaki koordinasyon
da yükselmeye başlamıştır.
Örneğin, OECD ile BM Kalkınma
Programı’nın 2015 yılında başlattığı
ve birlikte yürüttüğü “Tax Inspectors
Without Borders” projesi
ile ülkelerin birlikte vergi denetimi
yapmasının da yolu açılmıştır.
Tüm bu gelişmeler dikkate alındığında,
hem mükellefler için
hem de vergi idareleri için teknoloji
kullanımı önemli hale gelmektedir.
Bu kapsamda, Türkiye’de son
dönemde vergi teknolojilerine ilişkin
konularda yaşanan gelişmeler
ilerleyen bölümlerde özet şekilde
açıklanacaktır.
II. İNTERAKTİF VERGİ
DAİRESİ PROJESİ
İnteraktif Vergi Dairesi Projesi
vergiye uyum maliyetlerinin
azaltılması, gönüllü uyumun
teşvik edilmesi ve geri bildirimde
bulunabilmesi
amacıyla
mükelleflerin Gelir İdaresi
Başkanlığı tarafından elektronik
ortamda sunulan vergisel
işlemlerini zaman ve yer koşulu
aranmaksızın kolay, hızlı ve etkin
bir şekilde yapabilmesine imkân
sağlayan güvenilir, etkileşimli bir
sistem oluşturmak amacıyla hayata
geçirilmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nca
yürütülen yazılım projesi ile
“İnteraktif Vergi Dairesi” (https://
ivd.gib.gov.tr/) sistemine ilişkin tüm
altyapı çalışmaları tamamlanmış
ve 28 Şubat 2018 tarihli Resmi
Gazete’de yayınlanan 492 Sıra
No’lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği kapsamında oluşturulan
“İnteraktif Vergi Dairesi” hizmete
açılmıştır.
Birçok hizmete elektronik ortamda
ulaşılmasına imkân
sağlayan bu proje kapsamında
elektronik olarak sunulan hizmetlerin
sayısı da gün geçtikçe artmaktadır.
Ayrıca “Cumhurbaşkanlığı
100 Günlük İcraat Programı”
çerçevesinde aşağıdaki konularda
yeni hizmetler de sisteme eklenmiştir:
►►
İş yeri kira kontratı damga vergisi
beyannamesi verilmesi,
►►
Harç ve değerli dağıt bedeli
iade talebinde bulunulması,
►►
Eczane bilgi formu talebinde
bulunulması,
►►
Bilanço-gelir tablosu veya işletme
hesabı özetinin onayı talebinde
bulunulması,
►►
Malul ve engelliler adına kayıt
ve tescilli taşıtlarda motorlu taşıt
vergisi istisna talebinde bulunulması.
Bu kapsamda, hem gerçek kişi
hem de tüzel kişi mükellefler
söz konusu elektronik hizmetlerden
yararlanabilmektedir. İnteraktif
Vergi Dairesi ile e-tebligat yoluyla
tebligatların alınması, özelge
talebi gibi mükellef taleplerinin
Gelir İdaresi Başkanlığı’na iletilmesi,
vergi borçlarının görüntülenmesi
ve vergi ödemelerinin yapılması,
elektronik ortamda verilen
bildirim, beyanname ile bu beyannamelere
ilişkin tahakkukların
görüntülenmesi gibi hizmetlerden
yararlanılması mümkündür.
26