CENTRUMTIME Eylül - Ekim - Kasım - Aralık / Sayı 6 - 2019bahse konu ödemelerin Türkiye’devergiye tabi tutulmaması gerektiğidurumda, İsviçre mukimi şirketin,bizzat veya vekili aracılığıylakendisinden tevkif edilen vergileriniadesi için ilgili vergi dairesinebaşvurulabileceği tabidir.Vergisel riski azaltmakla birlikteverginin ödenip sonradan iadealınması şeklinde izlenecek buyöntemin finansman maliyeti oluşturacağıaçıktır. Bu bakımdan, işlemin183 günden daha kısa süredetamamlanacağı sözleşmeylebelirlenmişse ve işleyiş bakımındanbu süre içinde tamamlanması kuvvetlibir ihtimal olarak görülüyorsatevkifat yapılmaksızın işlemlerintamamlanması da tercih edilecekbir yöntemdir.Teknik Personelin Ücret GelirlerininVergilendirilmesiDiğer taraftan, İsviçremukimi şirket tarafındanTürkiye’de görevlendirilenpersonelin elde edecekleri ücretgelirlerinin vergilendirilmesindeise Anlaşma’nın “Bağımlı KişiselFaaliyetler”e ilişkin 15. maddesihükümlerinin uygulanacağı tabidir.Buna göre;►►Türkiye’de gerçekleştirilecekişin tamamlanmasının 183günü aşması,►►Ödemenin Türkiye mukimi birişveren tarafından veya böylebir işveren adına yapılması,►►Ödeme, İsviçre mukimiişverenin Türkiye’dekiişyerinden veya sabit yerdenyapılmasısabit bir yere sahip olmamasıanlamında ikinci ve üçüncü şartsağlanmamaktadır. Dolayısıyla,Türkiye’nin vergilendirme hakkınıntespitine yönelik olarak 183gün şartına bakılacak olup işin183 günden daha az süredetamamlanması durumundaTürkiye’nin vergilendirme hakkınınolmayacağı anlaşılmaktadır.Buna göre, İsviçre mukimişirketin çalışanları olan teknikpersonelin 183 günden dahakısa süre boyunca Türkiye’degerçekleştirecekleri hizmetlerleilgili olarak elde edecekleriücret gelirleri, Türkiye’de vergiyetabi olmayacaktır. Bununlaberaber, Anlaşma hükümlerininiç mevzuata göre değişiklikgetirdiği durumlarda, söz konusuİsviçre mukimi şirketin İsviçre’detam mükellef olduğunu ve tümdünya kazançları üzerinden buülkede vergilendirildiğini İsviçreyetkili makamlarından alacağımukimlik belgesi ile kanıtlamasıve bu belgenin aslı ile birlikteTürkçe tercümesinin noterce veyao ülkedeki Türk Konsolosluklarıncatasdik edilen bir örneğiniTürkiye’deki vergi sorumlularınaveya ilgili vergi dairesine ibrazetmesi gerekmektedir.Katma Değer Vergisi AçısındanDeğerlendirmeKatma Değer Vergisi Kanununun1. maddesinde, Türkiye’deyapılan ticarî, sınaî,ziraî faaliyet ve serbest meslekfaaliyeti çerçevesinde yapılanteslim ve hizmetler katma değervergisine tabi olduğu; 4. maddesinin1. fıkrasında, hizmetin, teslimve teslim sayılan haller ile malithalatı dışında kalan işlemler olduğu,bu işlemlerin bir şeyi yapmak,işlemek, meydana getirmek,imal etmek, onarmak, temizlemek,muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek,kiralamak, bir şeyiyapmamayı taahhüt etmek gibişekillerde gerçekleşebileceği; 9.maddenin 1. fıkrasında mükellefinTürkiye içinde ikametgâhının, işyerinin,kanunî merkezi ve iş merkezininbulunmaması hallerindeve gerekli görülen diğer hallerdeMaliye Bakanlığı, vergi alacağınınemniyet altına alınması amacıyla,vergiye tabi işlemlere taraf olanlarıverginin ödenmesinden sorumlututabileceği belirlenmiştir.Buna göre, sorunuzda belirttiğinizgeçici kabul rejimiyletravers ve ray döşeme makinesininkiralanması ve bu makineninkullanımı/bakımı için ilgiliteknik personelin istihdamı yoluylasunulan hizmetler katma değervergisine tabi olup bu hizmetlereilişkin olarak hesaplayacağınızkatma değer vergisini tevkifat yoluyla2 no.lu KDV Beyannamesikullanılarak beyan etmeniz gerekmektedir.Bu şekilde beyan edilenkatma değer vergisi tutarlarının 1no.lu KDV Beyannamesi üzerindeindirim olarak dikkate alınacağıtabidir. Öte yandan 24. maddenin2. fıkrası uyarınca, vergi, resim,harç, pay, fon karşılığı gibiunsurlar matraha dahil olacağındanyukarıda yer alan açıklamalarçerçevesinde kurum stopajı yapılıyorsa,bu stopaj tutarı da katmadeğer vergisi matrahına dahiledilecektir.şartlarından en az birininsağlanması durumunda, sözkonusu ücret gelirlerini Türkiye’ninvergilendirme hakkı doğacaktır.Sorunuzda belirttiğiniz üzere, ilgilipersonele yapılacak ödemeninİsviçre mukimi firma tarafındanyapılıyor olması ve İsviçre mukimişirketin Türkiye’de işyerine ya da70
CENTRUMTIME Eylül - Ekim - Kasım - Aralık / Sayı 6 - 201971