T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon ...

ifampin ve trimetoprim-sulfometoksazol sayılabilir. Bruselloz tedavisinde
aminoglikozid grubu antibiyotikler de kullanılmaktadır (39).
Tetrasiklinler: Bakterilerin ribozomal 30S subünitine geri dönüşümlü
olarak bağlanarak, protein sentezini engellerler. Terapötik konsantrasyonlarda
bakteriyostatiktirler (52). Tetrasiklinler içinde özellikle doksisiklinlerin bruselloz
tedavisinde en etkin antibiyotikler olduğu bilinmektedir. Ancak tek başına
kullanıldığında % 14-29 oranında nüks görülebilmektedir (39). Doksisiklin
yağda eriyebilirliği, kan beyin bariyerini en iyi geçen tetrasiklin olması ve
lökositler içine daha iyi penetre olması nedeniyle tercih edilmektedir (14,25).
Rifampisin: Rifampisin B’nin semisentetik türevidir. DNA’ya bağımlı
RNA (Ribonükleikasit) polimerazı inhibe ederek etkisini gösterir. Oral
uygulandıktan sonra vücut dokularına iyi dağılır. Serebrospinal sıvıya
serumun % 10-40’ı oranında geçer. Nörobruselloz tedavisinde kombinasyon
rejimi içinde yer alır (39,53,54). Gebelikte bruselloz tedavisinde güvenle
kullanılabilecek bir ajandır (14).
Aminoglikozidler: Aminoglikozidler Streptomyces ve micromonospora
cinsi toprak bakterilerinden (Actinomycetes) elde edilen doğal ya da
semisentetik antibiyotiklerdir. Bakterilerdeki protein sentezini bozarlar.
Duyarlı bakteri hücresine hızlı bakterisidal etki gösterirler (57).
Streptomisin bruselloz tedavisinde tetrasiklinlerle kombinasyon halinde
kullanılır. Doksisiklinin 200 mg/gün altı hafta, streptomisinin 1gr/gün 2-3 hafta
birlikte kullanılması brusellozda en efektif tedaviyi oluşturmaktadır.
Gentamisin streptomisin tedavisinin yerini alabilecek gibi görünse de doz ve
tedavi süresinin belirlenmesine ihtiyaç vardır (14).
Ariza ve arkadaşlarının (58) yaptığı bir çalışmada 45 günlük doksisiklinrifampisin
kombinasyonun doksisiklin+streptomisin kombinasyonuna benzer
etkinlikte olduğu ancak spondilitli olgularda doksisiklin+streptomisin
kombinasyonun daha etkili olduğu bildirilmiştir.
Sekiz yaşın üzerindeki çocuklarda üç hafta süre ile doksisiklin
(5mg/kg/gün) veya oksitetrasikline (30mg/kg/gün) ek olarak ilk beş gün
gentamisin (5mg/kg/gün) önerilmektedir. Sekiz yaşından küçük hastalarda
ise aynı şekilde doksisiklin veya oksitetrasiklin yerine kotrimoksazol
konularak tedavi edilebilir (3).
Trimetoprim-Sulfometoksazol (TMP-SMZ): TMP-SMZ bakterilerde
nükleik asit sentezi için gerekli folik asit sentezini aynı yolda iki ayrı
basamakta inhibe eder. Bakterisidal bir antibiyotiktir (59). Sekiz yaşından
küçük çocularda tetrasiklinlerin yan etkilerinden dolayı onların yerine
kullanılabilir. Gebelerde, emziren annelerde ve tetrasiklin türevlerine
intoleran hastalarda tek başına veya rifampisin ile kombine olarak
kullanılabilir (3).
Kotrimoksazol ile rifampisin kombinasyonunun, kotrimoksazol ile
doksisiklin kombinasyonu ile karşılaştırıldığı bir çalışmada rifampisin+
kotrimoksazol kombinasyonunda % 10 oranında relaps görülmekre iken,
doksisiklin+kotrimoksazol kombinasyonunda % 8,6 oranında relaps
gözlenmiştir (55). Solero ve arkadaşlarının (56) yaptığı diğer bir çalışmada,
doksisiklin ve rifampisin kombinasyonunda % 16 oranında relaps gözlenirken,
doksisiklin+streptomisin kombinasyonunda % 5 oranında relaps gözlenmiştir.
13