T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon ...

olabilmektedir. Özellikle kardiyovasküler ve santral sinir sistemi tutulumlarında
tedavi güç ve uzun süreli olmaktadır (66).
2.1.10. Korunma:
İnsanların brusellozdan korunması; doğrudan doğruya özellikle koyun,
keçi, sığır ve domuz gibi evcil hayvanların kontrolü ve eradikasyonuna
bağlıdır. Brusella bakterisi ile enfekte olmamış süt danaları B. abortus 19 suşu,
süt kuzuları B.melitensis Rev 1 suşu aşısı ile aşılanmalıdır (1,8).
Brusellozdan korunmak için alınması gerekli önlemler; risk altındaki
personelin (mezbaha işçileri, et paketleyicileri, laborantlar, veterinerler ve
hayvan bakıcıları) eldiven ve tüm kollarını örten giysiler giymeleri ve gözlük
takmaları gerekmektedir. Kırsal kesimdeki halk bilinçlendirilmeli ve çiğ sütten
peynir ve yağ yapımı önlenmelidir. İnsanlarda kullanılabilecek etkin ve
güvenilir bir aşı henüz yoktur (1,8,14, 67 ).
2.2. İmmunite:
İmmunite antijene özgü bir yanıttır ve genellikle oluşumu belli bir süre
gerektirir. Doğal immunite antijene özgü değildir ve uyarı sonrasında bellek
oluşturmayan, kısa süreli bir yanıt sistemi niteliği taşımaktadır. Bu yanıtta
nötrofiller, eozinofiller, bazofiller, doğal öldürücü (NK) hücreleri, monosit ve
makrofajlar rol oynarlar (68). İmmuniteyi oluşturan diğer sistemler humoral ve
hücresel immunitedir. Hücresel immun yanıtın temel effektör hücreleri timus
kökenli (T) lenfositleri, humoral immunitenin ise kemik iliği ya da bursa
kökenli (B) lenfositleridir (68).
2.2.1. Doğal immunite:
Canlıların yapısal (anatomik, fizyolojik, fiziksel, kimyasal vs) ve kalıtsal
karakterleri ile ilişkili olarak, dışardan giren patojen, patojen olmayan etkenlere
ve diğer maddelere yönelik olarak genel savunma mekanizması yardımı ile karşı
koyması ve kendini koruması doğal immunite kapsamı içinde yer almaktadır
(69).
Doğal immunite kapsamı içinde vücut ısısı, yaş durumu, hormonal
faaliyetler, sağlam deri, mukozalar ve salgıları (lizozim, salgısal IgA,
mikrobiyal flora, fibronektin vs.) patojenlere karşı engel oluşturmaktadır. Bu
savunma hattını aşan mikroorganizmalar spesifik olmayan humoral ve hücresel
komponentlerden oluşan ikinci bir savunma hattı ile karşılaşırlar. Humoral
komponentler kanda, dokularda, mukoid salgılar ve vücut sıvılarında bulunan
antimikrobiyal sıvısal faktörlerdir (lizozim, properdin, interferon, doğal
antikorlar ve kompleman sistemi). Hücresel faktörler B ve T hücrelerinin
aktivasyonunu ve mikroorganizmalara karşı daha spesifik savunma oluşmasını
sağlar. Makrofajların uyarılması ve antijen işleyerek bunları Th hücrelerine
sunması Th hücrelerinin lenfokin (IL-2, IFN-γ vs) salgılamasını artırdığı gibi, B
hücrelerini de uyararak spesifik antikorların sentezlenip salgılanmasını sağlar.
Makrofajlar tarafından sentezlenen IL-1 hem B hem T hücrelerinin
stimülasyonunda önemli fonksiyona sahiptir (69).
15