εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων

ΣΕΡΒΙΑ ΚΑΙ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ ‒ ΕΛΛΑΔΑ 133
γραφειοκρατίας για τις επισκέψεις Βουλγάρων πολιτών στη Γιουγκοσλαβία και
Γιουγκοσλάβων στη Βουλγαρία. Ωστόσο, η Ελλάδα ανησύχησε από τις συναντήσεις
του Βόριδος Γ΄ και του Αλέξανδρου Καραγιώργη. Για τη Γιουγκοσλαβία
η σημασία του Βαλκανικού Συμφώνου ήταν κυρίως η προοπτική μείωσης
της ιταλικής επιρροής στην Ελλάδα.
Η αντίδραση του Μουσουλίνι στο Βαλκανικό Σύμφωνο εκφράστηκε με την
υπογραφή των «Πρωτοκόλλων της Ρώμης» από την Ιταλία, την Αυστρία και την
Ουγγαρία τον Μάρτιο του 1934. Προέβλεπαν στενή πολιτική και οικονομική
συνεργασία μεταξύ των τριών κρατών.
Με την αποχή της από τη Βαλκανική Συνεννόηση, η Βουλγαρία του πρωθυπουργού
Νικόλα Μουσάνωφ βρέθηκε απομονωμένη και με το στίγμα της εν δυνάμει
επιτιθέμενης χώρας. Στις 19 Μαΐου 1934 μια ομάδα των αξιωματικών της
«Στρατιωτικής Λίγκας» (Κίμων Γκεοργκίεφ και Δαμιάν Ντέλτσεφ), που ιδεολογικά
συγγένευε με την πολιτική οργάνωση «Ζβενό», ανέτρεψε πραξικοπηματικά
την κυβέρνηση Μουσάνωφ, η οποία λόγω του πολυκομματικού της χαρακτήρα
δυσλειτουργούσε. Οι πραξικοπηματίες διέλυσαν τα πολιτικά κόμματα και έθεσαν
ως άμεσους στόχους της εξωτερικής πολιτικής την έξοδο της Βουλγαρίας
από την απομόνωση (αποκλείοντας ωστόσο την προσχώρηση της Βουλγαρίας
στη Βαλκανική Συνεννόηση), την αναγνώριση της Σοβιετικής Ένωσης, που
σταδιακά αποκτούσε βαρύτητα στη διεθνή σκηνή (η Βουλγαρία αναγνώρισε τη
Σοβιετική Ένωση το 1934), και τη βελτίωση των σχέσεων με τη Γιουγκοσλαβία.
Η κυβέρνηση Γκεοργκίεφ αντιλήφθηκε ότι η κριτική που υφίστατο το Βαλκανικό
Σύμφωνο στην Ελλάδα δυσαρεστούσε τη Γιουγκοσλαβία. Μια σταθερή
βουλγαρο-γιουγκοσλαβική προσέγγιση προϋπέθετε τη διάλυση της VMRO. Η
διάλυση των βουλγαρομακεδονικών οργανώσεων και της θρακικής οργάνωσης
θα εξάλειφε από τη Βουλγαρία την ετικέτα του επιτιθέμενου κράτους. Η VMRO,
που ήδη σπαρασσόταν από εσωτερικές εμφύλιες διαμάχες (Πρωτογκερωφικοί ‒
Μιχαηλωφικοί), είχε εξελιχθεί σε μια συμμορία τρομοκρατών, δεν είχε πλέον
την οικονομική υποστήριξη της Ιταλίας ούτε τα ερείσματα της δεκαετίας του ’20
στο βουλγαρικό στρατό. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’30 η VMRO εγκατέλειψε
την πολιτική γραμμή της αυτονομίας της σερβικής και ελληνικής Μακεδονίας
και προπαγάνδιζε ως νέο πολιτικό σύνθημα την «Ενιαία και Ανεξάρτητη
Μακεδονία», στην οποία θα συμπεριλαμβανόταν και το βουλγαρικό τμήμα της
Μακεδονίας. Θεωρούσε την εθνική ταυτότητα του «Βούλγαρου» απόλυτα συμβιβάσιμη
με την πολιτική ετικέτα του «Μακεδόνα». Η ανεξάρτητη Μακεδονία
θα αποτελούσε ένα δεύτερο βουλγαρικό κράτος. Από τις αρχές του 1933 η
VMRO του Μιχαήλωφ άρχισε να επιζητεί την πολιτική αυτονομία του βουλγα-