εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
164<br />
ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1913-2011 - ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΘΥΕΛΛΕΣ ΚΑΙ ΧΙΜΑΙΡΕΣ<br />
Μετά τη σοβιετο-γιουγκοσλαβική προσέγγιση του 1955-1956 και την εξασθένιση<br />
του Βαλκανικού Συμφώνου, πάνω από 3.000 Σλαβομακεδόνες πρόσφυγες<br />
από τις ανατολικές χώρες, οι οποίοι είχαν ακολουθήσει το 1949 την ηγεσία<br />
του Δημοκρατικού Στρατού, εγκαταστάθηκαν στη Ομόσπονδη Λαϊκή Δημοκρατία<br />
της Μακεδονίας και απασχοληθήκαν σε σημαντικές κρατικές θέσεις. Η κυβέρνηση<br />
Καραμανλή αντέδρασε στην εγκατάστασή τους στη γιουγκοσλαβική<br />
Μακεδονία με την αιτιολογία ότι τα άτομα αυτά ήταν υποστηρικτές της Ενιαίας<br />
και Ανεξάρτητης Μακεδονίας, είχαν αυτονομιστικές τάσεις και ήταν κακοί<br />
σύμβουλοι της κυβέρνησης των Σκοπίων Η γιουγκοσλαβική πλευρά προφασίστηκε<br />
ότι δέχτηκε τους πρόσφυγες για ανθρωπιστικούς κυρίως λόγους, διότι<br />
επρόκειτο για παιδιά, ηλικιωμένους και χωρισμένα μέλη οικογενειών. Οι ανατολικές<br />
χώρες δεν μπορούσαν να τους συντηρήσουν περαιτέρω και η Ελλάδα σε<br />
καμιά περίπτωση δεν ήταν διατεθειμένη να τους ανοίξει τα σύνορα. Σχετικά με<br />
τη γιουγκοσλαβική εξωτερική πολιτική στο Μακεδονικό, το Βελιγράδι απάντησε<br />
ότι αυτή καθοριζόταν από την ομόσπονδη κυβέρνηση. Το θέμα των προσφύγων<br />
δεν επηρέασε τις διμερείς σχέσεις. Η ελληνική κυβέρνηση είχε ανάγκη της<br />
γιουγκοσλαβικής διπλωματικής υποστήριξης στο Κυπριακό (αυτοδιάθεση της<br />
Κύπρου) και απέφυγε μια όξυνση. Αθήνα και Βελιγράδι διεύρυναν τη συνεργασία<br />
τους και στις 18 Ιουνίου 1959 υπογράφτηκαν 12 ελληνογιουγκοσλαβικές<br />
συμφωνίες, καρπός των εργασιών μιας Μικτής Ελληνογιουγκοσλαβικής Επιτροπής.<br />
Οι συμφωνίες αφορούσαν κυρίως οικονομική και τεχνική συνεργασία.<br />
Ιδιαίτερη σημασία είχε ωστόσο η σύμβαση για τη μεθοριακή επικοινωνία. Με<br />
βάση τη σύμβαση αυτή καθοριζόταν μια ζώνη βάθους 10 περίπου χιλιομέτρων<br />
από τις δύο πλευρές των συνόρων, συμπεριλαμβάνουσα τις πόλεις Φλώρινα και<br />
Μοναστήρι, στην οποία επιτρεπόταν η ελεύθερη κυκλοφορία των κατοίκων.<br />
Επιτρεπόταν η ελεύθερη εισαγωγή και πώληση ορισμένων προϊόντων, η ελεύθερη<br />
άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος, η καλλιέργεια κτημάτων στην άλλη<br />
πλευρά των συνόρων, εφόσον οι δικαιούχοι μπορούσαν να αποδείξουν την κυριότητά<br />
τους μέχρι το 1939. Τα συνοριακά δελτία εκδίδονταν στις επίσημες<br />
γλώσσες των δύο χωρών, χωρίς όμως αυτές να κατονομάζονται. Πρακτικά αυτό<br />
σήμαινε στην ελληνική και σερβοκροατική για τους Έλληνες πολίτες, στην ελληνική,<br />
σερβοκροατική και σλαβομακεδονική για τους Γιουγκοσλάβους πολίτες.<br />
Από την κατοχή συνοριακών δελτίων εξαιρέθηκαν οι πολιτικοί πρόσφυγες.<br />
Η συμφωνία για τη μεθοριακή επικοινωνία, αν και είχε σκοπό την τόνωση<br />
της παραμεθόριας οικονομικής ζωής, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε τοπικούς<br />
φορείς της Δυτικής Μακεδονίας. Με ενέργειες της τοπικής εξουσίας σε<br />
ορισμένα χωριά έγιναν τελετές ορκωμοσίας των κατοίκων ενώπιον Θεού και