εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
εδώ - εταιρεια μακεδονικων σπουδων
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
172<br />
ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1913-2011 - ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΘΥΕΛΛΕΣ ΚΑΙ ΧΙΜΑΙΡΕΣ<br />
Αξιού. Η επίσκεψη του Καραμανλή στη Λιουμπλιάνα (4-5 Ιουνίου 1975) εγκαινίασε<br />
μια νέα εποχή στις ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις. Οι συνομιλίες Καραμανλή<br />
‒ Τίτο επικεντρώθηκαν στο Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές διαφορές.<br />
Στο κοινό ανακοινωθέν εκφράστηκε η ανησυχία και των δύο πλευρών για τη μη<br />
εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης<br />
του ΟΗΕ για την Κύπρο, υπογραμμίστηκε η πεποίθησή τους ότι η παράταση<br />
της κυπριακής κρίσης μπορεί να απειλήσει τη σταθερότητα της περιοχής<br />
και τονίστηκε η ανάγκη για επείγουσα και ειρηνική λύση με βάση τον σεβασμό<br />
της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας και της αδέσμευτης<br />
πολιτικής της Δημοκρατίας της Κύπρου. Η επιστροφή των προσφύγων και η<br />
αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων θεωρήθηκαν απαραίτητοι όροι για τη<br />
λύση του Κυπριακού.<br />
Ο πρωθυπουργός της Γιουγκοσλαβίας, Τζεμάλ Μπίγιεντις, σε ιδιωτική συνάντηση<br />
με τον Καραμανλή έθεσε το ζήτημα της «μακεδονικής» μειονότητας<br />
στην Ελλάδα. Ο Καραμανλής αρνήθηκε κάθε συζήτηση για θέματα στα οποία<br />
δεν υπήρχε προοπτική συναίνεσης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός γνώριζε ότι με το<br />
Σύνταγμα του 1974 η Γιουγκοσλαβία είχε μετατραπεί σε ένα υβρίδιο μεταξύ<br />
ομοσπονδίας και συνομοσπονδίας και ότι οι ομόσπονδες σοσιαλιστικές δημοκρατίες<br />
είχαν αποκτήσει ένα σημαντικό βαθμό αυτονομίας σε σχέση με την ομοσπονδιακή<br />
κυβέρνηση, πράγμα που έδινε στην κυβέρνηση των Σκοπίων τη<br />
δυνατότητα να ανακινεί το ζήτημα. Επίσης, λόγω της νέας φάσης του Κυπριακού<br />
και των ελληνοτουρκικών σχέσεων δεν ήταν απίθανο η γιουγκοσλαβική<br />
κυβέρνηση να εξαρτήσει την υποστήριξή της προς την Ελλάδα με υποχωρήσεις<br />
της τελευταίας στο Μακεδονικό. Για τον λόγο αυτό τήρησε από την αρχή σκληρή<br />
στάση.<br />
Το 1975 ανανεώθηκε για 20 έτη η συμφωνία για τη γιουγκοσλαβική ελεύθερη<br />
ζώνη στη Θεσσαλονίκη και οι διμερείς σχέσεις εξελίχθηκαν ομαλά μέχρι τη<br />
διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Κατά την επίσκεψη του Τίτο στην Ελλάδα (10-13<br />
Μαΐου 1976) οι δύο πλευρές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ανάπτυξη<br />
εμπορικών συναλλαγών. Ο Τίτο αποδέχτηκε το δίκαιο των ελληνικών θέσεων<br />
για το Κυπριακό και την ελληνοτουρκική διαφορά στο Αιγαίο (χωρικά ύδατα,<br />
υφαλοκρηπίδα) και υποσχέθηκε να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο κατά την<br />
επίσκεψή του στην Τουρκία. Ο Τίτο είχε δυσαρεστηθεί από τις προηγούμενες<br />
δηλώσεις του Καραμανλή ότι η τουρκική εισβολή στην Κύπρο διευκολύνθηκε<br />
από το γεγονός ότι η Κύπρος ήταν αδέσμευτη χώρα, πράγμα που θα μπορούσε<br />
να ερμηνευτεί ως διακύβευση της ανεξαρτησίας και της αδέσμευτης Γιουγκοσλαβίας.<br />
Αλλά το ζήτημα αυτό θίχτηκε περιθωριακά. Παρά τις αντιδράσεις της