Eyvindur 2013

EYVINDUR • DESEMBER 2013 3
Leiðari
Ágætu sveitungar og samferðamenn
Enn kveður Eyvindur sér hljóðs og er að venju fleytifullur af athygliverðu efni um menn og málefni.
Við í ritstjórn viljum þakka öllum þeim sem hafa sent okkur greinar stef og stökur bæði
fyrr og síðar og sömuleiðis alla velvild aðra. Svo vil ég þakka öðrum ritnefndarmömmum fyrir
þeirra fórnvúsu vinnu.
Eyvindur hefur alla tíð reynt að standa sig sem héraðsfréttablað í Vaðlaþingum hinum fornu
og freistað þess að fylgjast vel með og reifa það sem er efst á baugi hjá hinum ýmsu félögum,
samtökum og einstaklingum hverju sinni. Þá hefur Eyvindur alla jafna í lengstu lög forðast að
vera pólitískur þó að sumir ritstjórnarmenn og leiðarahöfundar hafi stundum átt erfitt með að
sitja á strák sínum og þá sérdeilis undirritaður.
Það hefur nefnilega ýmislegt gengið á í þjóðlífinu sem og annars staðar í heimi hér. Nú bíða
menn og vona að ráðamenn sem aðrir hafi lært af reynslunni og treysta því að þjóðlíf þroskist
til betri vega..
Það er nefnilega margt svo ótrúlega gott og vænt við það að vera Íslendingur. Við virðumst
til dæmis búa við mikla náð í veðurfari, oftast nær, ef við horfum til heimsbyggðarinnar og við
meiri nægtir en margar aðrar þjóðir.
Undirritaður er um margt nokkuð lítilsigldur maður en reisir stundum til útlanda. Og hann
hlakkar til hverju sinni að koma heim aftur og snæða skyr saltket, smér og aðrar íslenskar afurðir
slíkar sem bera af öðrum í flestum greinum og hana nú!
Því er það von okkar að atvinnulíf megi blómstra um byggðir landsins og að landbúnaður
verði áfram ein af kjölfestum samfélagsins.
Því telur Eyvindur að hlúa megi betur að því unga fólki sem víða er að taka við búsforráðum
í þeim geira.
Ein af þeim greinum sem nú birtist í Evindi heitir „Ávarp til Eyfirðinga“ og er skrifuð af ungum
bónda frá Ytri-Tjörnum sem hyggst bjóða sig fram til þingfarar. Þetta er afar athygliverður
pistill sem lýsir ástandinu í byggðum landsins og þó sérdeilis hér í Eyjafirði árið 1916.
Við grípum aðeins niður í pistilinn:
„Ég skal þá strax taka það fram, að ég er ekki járnbrautarmaður eins og stendur. Það er ekki
rétt að eyða fleiri milljónum í 2-3 sýslur á meðan allar aðrar sýslur landsins eru meira og minna
ógreiðfærar og varla reiðfærar fyrir vegleysum, hvað þá að komist verði með kerrur og vagna
nema með mestu örðugleikum og sliti á vögnum og hestum, nema aðeins á nokkrum stöðum
lítilsháttar upp frá verslunarstöðunum. Alstaðar þarf að lengja akbrautirnar....“
Síðan skrifar hann:
„Þannig er það hringinn í kring í sýslunni, vegirnir of víða vegleysur, nema þá yfir hásumarið
þegar líka alstaðar er fært að fara. Góðir vegir eru sem allir vita lífæðar héraðanna.“ Og enn: „Ég
þarf naumast að tala um árnar óbrúuðu...“
Svo mörg voru þau orð.
Ó þjóð mín mín þjóð. Ertu nokkuð svo illa stödd? Undirritaður fer stundum um hina góðu
vegi landsins með erlenda túrhesta oftast nær þýska.
Einu sinni var farinn hringur í Eyjafirði og var keyrt fram á býli, kirkjur og aðskiljanlegan
búfénað, oft stansað og myndir teknar. Á einum stað voru kýr álengdar á beit og enn var því
stöðvað. Fólk þusti út og mundaði vélarnar. Eins og allir vita eru kýr forvitnar og þessar komu
því nær og flestar með júgurhöld. Segir þá ein konan stundarhátt. „Nei sko hvað Íslendingar eru
siðsamir. Meira að segja kýrnar ganga með brjóstahöld“.
Svo vil ég þakka öðrum ritnefndarmönnum fyrir þeirra fórnfúsu vinnu.
Bestu aðventu- og jólakveðjur,
f.h. ritnefndar Hannes Blandon.
Ritnefnd Eyvindar
1. TÖLUBLAÐ • 21. ÁRGAGNUR
Forsíðumynd:
Ysti hluti Staðarbyggðar
Ljósmynd:
Benjamín Baldursson
Útgáfa:
Menningarmálanefnd
Eyjafjarðarsveitar
Prófarkarlestur:
Bryndís Símonardóttir
Umbrot og prentun:
GuðjónÓ – vistvæn prentsmiðja
Efnisyfirlit
Illur lækur eða Heimasetan .. 4
Búsetan hverrar krónu virði . 8
Föndurfreyja ............................ 10
Kristnesþorp ............................ 12
Hvalbeinin á Hrafnagili ......... 13
Mamma og Gunna ................. 14
Ljóð – Kristín Sigfúsdóttir .... 14
Ferðalag Karlakórsins ............ 16
Strákarnir hans Hreiðars....... 18
Dagur íslenskrar tungu.......... 20
Kristín frá Skriðu .................... 22
Ábæjarferðin ........................... 23
Addi og Addi ........................... 24
Tónlistaskólinn 25 ára ........... 28
U.M.F. Samherjar .................... 30
Ljósmyndir ............................... 32
Kvenfélögin .............................. 34
Kvenfélagið Iðunn .................. 35
Sigríður Schiöth ...................... 37
Örnefni ..................................... 41
Theodóri og Guðmundu ....... 48
Vísur Hallmundar .................. 52
Héraðsskjalasafnið ................. 53
Ávarp til Eyfirðinga ................ 57
Páll Ingvarsson ........................ 59
Rímur ........................................ 60
Skírnir, fermingar, giftingar
og andlát ................................... 61
Prentgripur
Benjamín Baldursson
Ingibjörg Jónsdóttir
Hannes Örn Blandon
Margrét Aradóttir
Páll Ingvarsson
Helga Gunnlaugsdóttir