Eyvindur 2013

EYVINDUR • DESEMBER 2013 37
Iðunnarkonur í ferðalagi fyrir 1980.
sérstaklega í styttri „heldrikvennaferð“ sér til upplyftingar. Yfir
veturinn eru Iðunnarkvöld mánaðarlega með mismunandi dagskrá
þar sem konur koma saman í fundarherbergi Laugarborgar
og spjalla saman, auk þess að sinna því verkefni sem á dagskrá
er hverju sinni en það getur verið allt frá því að ræða tiltekna
bók yfir í að hekla utan um krukkur eða læra að setja rennilása í
lopapeysur svo dæmi sé tekið. Vel er tekið á móti nýjum félagskonum
og eru konur hvattar til að koma í heimsókn og kynna sér
Sigurlið Iðunnar í reiptogi kvenfélaganna í Eyjafjarðarsveit á
Handverkshátíð.
félagsskapinn og ganga í félagið.
Eins og sjá má af því sem stiklað hefur verið á um sögu og starf
kvenfélagsins Iðunnar endurspeglar starfið á hverjum tíma tíðarandann
og félagskonur hafa mótað starfið eftir eigin þörfum og
áhuga og þannig er það ennþá.
Sigríður Guðmundsdóttir Schiöth
3. feb. 1914 – 18. apríl 2008
Í síðasta hefti Eyvindar var
Hannes Jónsson frá Hleiðargarði
og verk hans kynnt lesendum
blaðsins. Þá var tekin
sú stefna að gera einhverjum
fyrrum íbúa Eyjafjarðarsveitar
skil í hverju blaði. Af nógu er að
taka því þar er að finna fjölda
einstaklinga sem skilið hafa
eftir sig glögg spor í menningu
og sögu sveitarinnar framan
Akureyrar og voru sumir
þjóðþekktar persónur. Undirritaður
hefur í prentuðum
gögnum oft séð nafn Sigríðar
Guðmundsdóttur Schiöth,
húsfreyju í Hólshúsum 1948 - 1976. Hún lagði víða gjörva hönd
á plóg sem kennari, söngvari, kórstjórnandi, leikari, leikstjóri,
upplesari og greinahöfundur. Við sem erum í eldri kantinum og
uppalin í sveitinni heyrðum hennar oft getið þegar rætt var um
samkomuhald og vorum iðulega á mannfögnuðum sem hún tók
á einhvern hátt þátt í að gera minnisverða.
Valgerður Schiöth á Rifkelsstöðum í Eyjafjarðarsveit hefur
undanfarna mánuði gluggað í sögu móður sinnar og gefur okkur
nú innsýn í ævi hennar og greinir frá störfum hennar að menningar-
og samfélagsmálum. Þá er hér einnig að finna minningargrein
eftir Valgarð Egilsson.
Gunnar Jónsson
Starfandi er hópur fólks sem rýnir um öxl og reynir að skrásetja
flest það sem varpar ljósi á lifnaðarhætti og menningu fyrri tíðar
hér í sveit. Gunnar Jónsson er aðal driffjöðrin við þessa vinnu og
fól hann mér að taka saman pistil um móður mína Sigríði Guðmundsdóttur
Schiöth sem kom mikið við menningarsögu, sérstaklega
tónlistarlíf, í Eyjafirði og víðar á síðustu öld. Hún var
lengi kirkjuorganisti og söngkennari en las einnig framhaldssögur,
kveðskap og annan fróðleik í útvarp. Hún skrifaði um menn
og málefni í tímarit og blöð, stóð á leiksviði á Akureyri og í Eyjafirði
og leiðbeindi við uppsetningar á leikritum. Móðir mín hafði
mikla og fallega söngrödd og hefði eflaust náð langt á því sviði
ef forlögin hefðu ætlað henni að feta þann stíg. Það má heldur
ekki gleymast að hún var húsfreyja á gestristnu sveitaheimili og
þriggja barna móðir. Í Hólshúsum var oft langur vinnudagur en
síðar á ævinni hafði hún meiri tíma aflögu.
Eyvindur, sem er talsvert forvitinn, bað um sýnishorn af þessari
samantekt. Ég stiklaði á stóru og setti niður brot af þeim
upplýsingum sem ég hef safnað. Þegar fram líða stundir verður
væntanlega hægt að hafa allar þessar upplýsingar aðgengilegar
fyrir þá sem vilja kynna sér menningarsögu í Eyjafirði. Nútíðin
breytist undrafljótt í þátíð og því er brýnt að sem flestir leggi
hönd á plóg við gagnasöfnun.
Sigríður Guðmundsdóttir Schiöth var fædd 3. febrúar 1914 að
Lómatjörn í Grýtubakkahreppi. Foreldrar hennar voru hjónin
Valgerður Jóhannesdóttir, Jónssonar Reykjalín fædd á Þönglabakka
í Þorgeirsfirði og Guðmundur Sæmundsson, Jónassonar
af Stórhamarsætt, fæddur að Gröf í Kaupangssveit. Sigríður var
sú 10. í röðinni af 11 alsystkinum en einnig ólst þar upp frænka
hjónanna.