M-r Nazmi MALIQI TOLERANCA POLITIKE NË FUNKSION TË PAQES

Nazmi Maliqi
Ballkanit por edhe në regjione të tjera të botës. Situatat e brendëshme, të
cilat në këto shtete paraqesin gjeneratorin e mundshëm të konflikteve.
Prandaj nuk është azgjë e re për ekzistimin e konflikteve të këtilla, por
risi është synimi dhe dëshira se, në rendin e ri botëror bëhen angazhime
serioze nga OKB-ja, UE, NATO, KE, OBSE, për të bërë diçka rreth
evitimit dhe zgjidhjes së konflikteve në përgjithsi.
Konfliktet vazhdojnë të paraqesin rrezik, dhe se shoqëria bashkohore
edhe më tej mund të vëhet para një sprove, edhe pse mund të jenë
konflite me përmasa lokale-regjionale, apo edhe si konflikt i brendshëm
i një shteti, por që mund të ndikojnë në marrëdhënjet ndërkombëtare.
Konfliktet shoqërore janë forma të ndërveprimit të palëve
shoqërore të konfrontuara, grupeve, individëve, institucioneve, shteteve,
subjekteve me pozicione dhe interesa të ndryshme, me pikëpamje dhe
synime të kundërta. 160
Shkaqet kryesore për paraqitjen e konflikteve mund të
kategorizohen në tri nivele:
1. Konflikte përshakak të resurseve të kufizuara, (dy individ ose
dy grupe dëshërojnë diçka të njejtë, por është e dukshme se ajo nuk
është e mjaftueshme për dy palët)
2. Konflikte përshkak të nevojave të paknaqura themelore,
(mund të jenë të natyrës së ndryshme psikologjike dhe biologjike,
përshembull nevoja për sigurim, nevoja për përkatësi, nevoja për ujë,
ushqim, strehim etj) dhe
3. Konflikte përshkak vlerave 161 të ndryshme (cilat punë dhe cilat
ide janë të drejta, janë të rëndësishme, të dobishme dhe të mira, dhe cilat
nuk janë.
Egzistojnë edhe shkaqe të tjera, si faktor nxitës, për lindjen e
konflikteve në jetën e përditshme, në mes individëve dhe grupeve të
ndryshme, me të cilët më tepër merret më tepër shkenca psikologjisë.
Ndër burimet e tilla janë: paragjykimet, stereotipet, marrëdhënjet e më
parshme mes dy palëve të konfrontuara etj.
160 Fehmi Agani, Toleranca dhe konfliktet shoqërore, Thema 15, faqe 27,
Prishtinë 1997
161 Agnesh Heler, Vlerat dhe kërkesat, Beograd, 1981.
”Me fjalën vlera duhet kuptuar, cilësinë, që ne u japim objekteve brenda sistemit shoqëror, në të cilin
subjektet bëjnë përpjekje për të realizuar ndonjë nevojë individuale apo shoqërore. (Nocioni i vlerës mund të
definohet në drejtime të veçanta të Sociologjisë) Vlerat manifestohen edhe si vlera objektive, instrumentale,
konsumuese, vklera këmbyese, subjective etj. Sistemi i vlerave formohet gjat jetës nëpërmjet ndikimeve më
gjëra kulturore, edukimi familjar, përvojës vetanake dhe përfaqëson standard i cili udhëheq me veprimet e
njerëzve)
142