M-r Nazmi MALIQI TOLERANCA POLITIKE NË FUNKSION TË PAQES

Toleranca politike në funksion të paqës
1.1. Përcaktimi konceptual i konflikteve
Në bisedën e përditshme me fjalën konflikt shpesh nënkuptohet
përleshja ndërmjet dy ose më shumë njerëzve ose grupeve, të cilët
përdorin forcën, si mjet për të fituar ose për t’u mbrojtur. 162 Pastaj,
përdorim force shpesh nënkupton shkaktim të lëndimit trupor ose dëmit,
edhepse shpesh pranohet se është e mundshme të flitet për zbatim të
dhunës psikologjike ndaj kundërshtarëve. Një përcaktim i këtillë i
konfliktit është mjaft i kufizuar, prandaj edhe i gabueshëm, sepse mund
të eksistojë konflikt i vërtetë edhe atëherë kur njëra palë e pjesëmarrësve
nuk manifeston sjellje të dhunëshme.
Përkundër faktit se konfliktet janë pjesë përbërëse e jetës së
përditshme, të paktë janë ata të cilët janë të gadshëm të pranojnë se
gjithnjë ballafaqohen dhe aktivishtë marrin pjesë në konflikte. Mendoni
se çfarë mund të kuptoni me fjalën konflikt. Kur do të dëgjoni, me siguri
se do të mendoni se keni të bëni me fjalët që i përmendëm më lart, të
cilat i hasnin shumë shpeshë njerëzit e moshave të ndryshme dhe viseve
të ndryshme anë e mbanë rruzullit të Tokës. 163
Gjersa nuk kuptohet se konflikti është problem i përbashkët që
mund të zgjidhet vetëm me përpjekje dhe bashkëpunim të përbashkët, të
dya palët në konflikt nuk mund të fitojnë. 164 Në literaturën profesinale
mund të hasen shumë përkufizime për konfliktin. Disa prej tyre
theksojnë sjelljen e pjesëmarrësve në konflikt (qoftë kur kemi të bëjmë
me qëndresë të fshehur ose agression të hapur), dikush përqëndrohet në
burimin e konfliktit (siç janë mjetet e kufizuara ose interesat e kundërta),
të tjerët marrin qëndrimet dhe ndjenjat që paraqiten në konflikt (siç janë
stereotipet, armiqësitë).
Përkufizimi që do t’i përmblidhte të gjitha aspektet themelore të
konfliktit duhet të përqëndrohet në në tre përbërësit themelor të tij:
- palën në konflik,
- sjellja konfliktuoze dhe
162 J.S Fridrih, dallon tri forma të detyrimeve, fizike -forcë të madhe, zbatimin
e akcionit ushtark dhe akcionin e policisë.
163 “Çështë konflikti? Konflikti është: grindje, mosdurim, urrejtje, rrahje, moskuptim, hidhërim, përleshje,
mllef, dështim, gabimi, dhunë, mosshtegdalje, betejë, dhembje, frikësim, shkatërrim, mosbesim, zhdukje,
luftë, armiqësi, humbje.” Shih: Violeta Petroska Beshka, Konfliktet, faqe,2-5, Shkup, 1995
164 Violeta Petrovska, Beshka, Konfliktet, faqe 55, Fakulteti Filozofik,
Shkup 1995
143