M-r Nazmi MALIQI TOLERANCA POLITIKE NË FUNKSION TË PAQES

Nazmi Maliqi
4. Disa hulumtime kanë treguar se elita politike është mjaftë
tolerante ndaj qytetarëve të thjeshtë se sa ndaj shtresave tjera të
shoqërisë.
5. Në lidhje me ndikimin e shkallës së arsimit në rritjen e tolerancës
hulumtimet kanë treguar se qytetarët me shkallë më të ulët të arsimit, jo
rrallë janë mjaftë tolerantë se sa qytetarët me arsim më të lartë.
Konkluza është se rritja e tolerancës nuk është e lidhur gjithnjë me
shkallën e arsimimit, por me njohjen reciproke të qytetarëve.
J. Solivan (J. Solivan), sëbashku me bashkëpunëtorët e vet në
vitin 1980 sipas rezultateve të analizave dhe hulumtimeve plotësuese,
mundi të bëjë një dinstikcion të qëndrimeve të grupeve të caktuara nga
aspekti i tolerancës dhe fitoi rezultatet sa vijojnë:
- Numri më i madh i njerëzve janë jotolerantë ndaj grupeve të cilët i
zgjdhin vetë si të papranueshëm dhe të padëshirueshëm;
- arsimimi nuk është i lidhur në mënyrë të njëjtë me tolerancën;
- participimi politik ka vetëm ndikim minimal në nivelin e tolerancës
; ” 9 - Ndikim të drejtpërdrejtë në nivelin e tolerancës kanë dy
variabilet,- kërcënimi i theksuar, i cili vjenë nga grupet jotoleruese, dhe
dhe përkrahja e normave e demokracisë të pranuara nga të gjithë, siç
janë:
- barazia para ligjit;
- liria e fjalës;
- mundësitë e barabarta për të gjithë, etj.
Ana e drejtpërdrejtë etnike e ndikimit ndaj tolerancës vjenë nga
orjentimi ideologjik (konservatizmi ose liberalizmi) dhe siguria
psikologjike e përcaktuar nga vetërespektimi.
Arsimimi dhe edukumi janë të rëndësishëm vetëm në lidhje me
zgjidhjen e grupeve të padëshirueshme si cak të tolerancës dhe jo në
raport me nivelin e saj.
Këto rezultate të fituara nga hulumtimet e bëra për tolerancën
politike u shërbejnë autorëve për të dëshmuar teoritë e tyre për
demokracinë:
- liberale
- konzervative, e kështu me radhë, në të cilat:
9 Vledimir Vujçiq, Toleranca politike, faqe, 20-23, Defemi, Zagreb, 1995
26