Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

UZBEKISTAN - Przewodnik dla przedsiębiorców 115
Polityka handlu zagranicznego
X. HANDEL ZAGRANICZNY
Rząd uzbecki w strategii rozwoju handlu zagranicznego obrał kierunek zastępowania
importu produkcją krajową. Polityka handlu zagranicznego w Uzbekistanie podlegała
ewolucji w miarę upływu czasu i można podzielić ją na cztery etapy 71 :
• Pierwszy etap przypada na lata 1991-1994, tj. na pierwsze lata niepodległości państwa,
kiedy to uchwalono główne akty prawne dotyczące zagadnień celnych. Koncentrowano
się na zapewnieniu umiarkowanego poziomu stawek celnych na importowane
towary (od 5 do 10 % wartości celnej), przy zachowaniu stosunkowo
wysokiego poziomu cła na eksport (do 40 %).
• W drugim etapie, przypadającym na lata 1994-1996, kontynuowano politykę
liberalizacji importu. Przyjęto w tym okresie uchwałę O sposobach dalszego
wzmocnienia reform gospodarczych, zapewnienia obrony własności prywatnej
oraz rozwoju przedsiębiorczości, zgodnie z którą zostały zniesione wszystkie
cła na import. Decyzja ta wynikała z sytuacji na rynku wewnętrznym, a
zwłaszcza z wysokiego poziomu inflacji, dochodzącego w skali rocznej do
1000 %. Innym powodem jej podjęcia był duży popyt wewnętrzny na dobra
konsumpcyjne, którego nie był w stanie zaspokoić przemysł krajowy. Natomiast
cła eksportowe uległy zwiększeniu i mieściły się w przedziale od 10 %
do 50 %, a na niektóre towary (np. antyki), wzrosło aż do 100 %.
• W trzecim etapie (lata 1996-1997), wprowadzono taryfy celne importowe
i eksportowe na wiele nowych towarów i usług. Okres ten charakteryzuje się
względną stabilizacją gospodarki kraju, stabilnym kursem wymiany oraz spadkiem
inflacji. Stawki celne pozostały w zasadzie nie zmienione, z wyjątkiem zwiększonej
stawki na eksport surowców.
• Czwarty etap, trwający od roku 1998 roku do dnia dzisiejszego, cechuje się zmniejszonym
cłem na eksport, w ramach proeksportowej polityki gospodarczej. Oprócz
zniesienia wszelkich ceł na eksport towarów sprzedawanych za walutę wymienialną,
produkowanych przez przedsiębiorstwa mające swą siedzibę w Uzbekistanie,
stosuje się dodatkowo znaczne ulgi.
W regulacji polityki handlu zagranicznego Uzbekistanu istotną rolę odgrywa rząd, który
stosuje instrumenty taryfowe i pozataryfowe. Charakterystyczną cechą polityki handlowej
jest stosowanie wymogu, aby wszystkie podmioty prawne zajmujące się importem
i eksportem rejestrowały się w Agencji ds. Stosunków Gospodarczych z Zagranicą
jako „uczestnicy zagranicznej działalności gospodarczej”. Od lipca 1997 roku procedura
ta została znacznie uproszczona i trwa trzy dni. Kolejną cechą charakteryzującą handel
71 Регулирование внешней торговли Узбекистана в условиях либерализации экономики,
ред. И.Гулиамов, www.cer.uz/reports