05.01.2015 Views

Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

UZBEKISTAN - <strong>Przewodnik</strong> <strong>dla</strong> przedsiębiorców 29<br />

stanu. W efekcie braku postępów w dziedzinie wdrażania wolnorynkowych reform gospodarczych<br />

oraz w sferze politycznej (poszanowanie praw człowieka, wolność mediów,<br />

legalizacja partii opozycyjnych itp.), w lipcu 2004 roku Departament Stanu USA<br />

wstrzymał pomoc finansową <strong>dla</strong> <strong>Uzbekistan</strong>u. W opinii obserwatorów, szansa jaką było<br />

zbliżenie ze Stanami Zjednoczonymi została przez <strong>Uzbekistan</strong> zaprzepaszczona 23 . Skutkiem<br />

narastającego kryzysu w stosunkach <strong>Uzbekistan</strong>u z Waszyngtonem było ponowne<br />

zbliżenie tego kraju do Rosji. Nastąpiło to w szczególności po stłumieniu przez<br />

uzbeckie siły porządkowe pokojowej demonstracji w Andiżanie 13 maja 2005 roku, w<br />

wyniku czego śmierć poniosło około 700 osób. Działania uzbeckich władz, ostro<br />

skrytykowane przez Stany Zjednoczone i Unię Europejską, zostały poparte przez<br />

Rosję, która uznała je za uzasadnioną reakcję na wystąpienia islamskich fundamentalistów<br />

i terrorystów. Rosja poparła także <strong>Uzbekistan</strong> w kwestii ewakuacji amerykańskiej<br />

bazy wojskowej Karszi-Chanabad. Istotnym potwierdzeniem zbliżenia między<br />

oboma krajami stało się podpisanie przez prezydentów Władimira Putina i Islama<br />

Karimowa 14 listopada 2005 roku w Moskwie traktatu sojuszniczego, którego najważniejszym<br />

elementem są wzajemne gwarancje bezpieczeństwa. Stało się to wkrótce<br />

po nałożeniu na <strong>Uzbekistan</strong> sankcji przez Unię Europejską 24 .<br />

Szanghajska Organizacja Współpracy<br />

W 1996 roku przywódcy pięciu krajów (Rosji, Chin, Kazachstanu, Kirgistanu<br />

i Tadżykistanu) powołali do życia tzw. „szanghajską piątkę”. Głównym jej celem było<br />

rozwiązywanie sporów granicznych, jednak z czasem przeistoczyła się ona w forum<br />

współpracy regionalnej. Podczas szczytu, który odbył się w dniach 14 i 15 czerwca 2001<br />

roku w Szanghaju, prezydenci krajów przekształcili powstałą „piątkę” w Szanghajską<br />

Organizację Współpracy. Nowym członkiem Organizacji został <strong>Uzbekistan</strong>. Mimo<br />

zapowiedzi nie przyłączył się do niej Pakistan. Uczestnicy szczytu podpisali deklarację<br />

w sprawie wspólnego zwalczania islamskiego ekstremizmu, terroryzmu i lokalnych<br />

separatyzmów, a także powołania wspólnych struktur antyterrorystycznych.<br />

Wymienione kraje mają również utrzymywać stałą współpracę w kwestiach polityki<br />

zagranicznej i sferze bezpieczeństwa regionalnego, która obejmuje między innymi<br />

współpracę militarną.<br />

W czerwcu 2002 roku na szczycie w Sankt Petersburgu przyjęto statut organizacji (Kartę<br />

SOW) oraz podjęto decyzję o utworzeniu centrum antyterrorystycznego. Regionalne<br />

Struktury Antyterrorystyczne z siedzibą w Taszkencie oficjalnie powołano do życia<br />

w marcu 2003 roku. Podczas szczytu SOW w Moskwie w maju 2003 roku zdecydowano<br />

23 G. Zasada, <strong>Uzbekistan</strong>: najważniejsze źródło niestabilności w Azji Centralnej Ośrodek<br />

Studiów Wschodnich, Warszawa, październik 2004.<br />

24 M. Falkowski, Rosyjsko-uzbecki sojusz wojskowy, Komentarze Ośrodka Studiów Wschodnich,<br />

17 listopada 2005 r., www.osw.waw.pl.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!