Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

UZBEKISTAN - Przewodnik dla przedsiębiorców 71
Obywatele Uzbekistanu mogą obecnie wywozić za granicę walutę obcą w wysokości do
2000 USD bez konieczności posiadania jakichkolwiek zezwoleń. W przypadku kwot
w przedziale 2000-5000 USD, wymagane jest przedstawienie zaświadczenia z banku,
natomiast na wywóz kwot przekraczających 5000 USD niezbędne jest posiadanie specjalnego
pozwolenia z Banku Centralnego. Obcokrajowcy mogą wywieźć maksymalnie
taką kwotę walut, jaką wcześniej zadeklarowali przy wjeździe na terytorium Uzbekistanu.
Do niedawna w Uzbekistanie funkcjonowały trzy kursy walutowe: oficjalny, komercyjny
i rynkowy (czarnorynkowy). Jednym z etapów liberalizacji było przyjęcie w połowie 2001
roku przez uzbecki rząd postanowienia, na mocy którego wszystkie transakcje, z wyjątkiem
operacji obsługi zadłużenia zagranicznego, zaczęto przeprowadzać według kursu
komercyjnego. Powyższa decyzja przewidywała, że obowiązkowa sprzedaż 50 % uzyskiwanych
przez przedsiębiorstwa wpływów walutowych będzie dokonywana według bardziej
zdewaluowanego, a zatem korzystniejszego dla nich kursu.
Tab. 12. Kurs wymiany w relacji sum/USD w latach 1995-2004
Wyszczególnienie 1995 1996 1997 1998 1999 2000
2001
wrzesień 2002 2003 2004
I półrocze
Oficjalny kurs wymiany 29,9 40,4 66,4 94,5 124,5 236,6 416,4 770,8 971,6 1010,1
Komercyjny kurs wymiany - - - 105,7 158,8 632,5 685,0 974,5 - -
Rynkowy kurs wymiany 40,2 61,6 146,6 215,9 513,4 1636,6 1214,7 - - -
Stosunek kursu rynkowego i
oficjalnego
1,3 1,5 2,2 2,3 4,1 6,9 2,9 - - -
Źródło: zestawienie własne na podstawie Экономические тенденции, Квартальный выпуск,
Узбекистан oraz Ekonomika Uzbekistanu Nr 6/2004., s. 19
W 2003 polityka walutowa uległa zdecydowanej zmianie. Zgodnie z porozumieniem
z MFW, Uzbekistan zliberalizował w drugiej połowie 2003 roku rynek walutowy. Na
podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dniem 15 października 2003 roku na terenie
kraju wprowadzono wewnętrzną wymienialność suma. Zniesiono większość ograniczeń
związanych z zakupem walut oraz przeprowadzono unifikację kursów wymiany,
wprowadzając jeden kurs, poddawany mechanizmom rynkowym. Realny kurs suma
w 2003 roku nie odnotował większych zmian w stosunku do dolara ani rubla rosyjskiego.
Zmiany te wahały się w przedziale 0,6 - 0,9 % w stosunku rocznym. Z kolei
w pierwszym półroczu 2004 roku odnotowano obniżenie kursu suma w stosunku do
dolara amerykańskiego o 6,8 % i rubla rosyjskiego o 4,8 % w porównaniu do analogicznego
okresu roku poprzedniego.
Umocnieniu systemu wymiany walut i jego regulowaniu poprzez system bankowy ma
służyć ustawa RU z 12 stycznia 2004 roku O regulacjach walutowych, w której zawarto
obowiązki operatorów walutowych (zarówno osób fizycznych, jak i prawnych).