Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

70
Finanse
likwidację nieoficjalnego handlu walutami. Zgodnie z nim, od 1 lipca 2000 roku
wybrane banki (Narodowy Bank Zagranicznej Działalności Gospodarczej, Uzpromstrojbank,
Asaka Bank i Uzżiłsbierbank) uzyskały prawo prowadzenia skupu
i sprzedaży gotówki w walutach zagranicznych poprzez wyspecjalizowane punkty
wymiany. Jednocześnie wprowadzono limity sprzedaży walut zagranicznych – do
500 USD na jedną osobę pod warunkiem posiadania wizy lub zaświadczenia potwierdzającego
wyjazd za granicę. W kolejnych latach limity te były stopniowo
zwiększane, aż do ich pełnego zniesienia pod koniec 2003 roku. W pierwszym półroczu
2004 roku operacje walutowe mogły prowadzić 33 banki komercyjne posiadające
805 oddziałów na terenie kraju.
Podstawowym źródłem podaży walut wymienialnych na rynku jest obowiązkowa odsprzedaż
50 % przychodów walutowych przez wszystkie uzbeckie przedsiębiorstwa,
w tym przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego. Odsprzedaż ta odbywa się
za pośrednictwem krajowych banków, posiadających licencję na prowadzenie operacji
walutowych. Z obowiązku tego zwolnione są jedynie niektóre małe przedsiębiorstwa,
spełniające określone prawem kryteria. Od 1 stycznia 1999 roku wszystkie przedsiębiorstwa
zaangażowane w transakcje handlu zagranicznego zobowiązane są do przedstawiania
comiesięcznych zestawień dotyczących eksportu i importu towarów i usług oraz
związanych z tym płatności walutowych.
Od 1 października 2002 roku wszystkie osoby fizyczne i prawne mają możliwość wymiany
uzbeckich sumów na USD w celu importu dóbr konsumpcyjnych, pod warunkiem
spełnienia określonych wymogów. Wymogi te obejmują m.in. terminowe opłacenie
należnych podatków eksportowych i ceł oraz posiadanie certyfikatów zgodności na
importowane towary.
Jednocześnie, na mocy Rozporządzenia Prezydenta Uzbekistanu z 3 lipca 2002 roku,
wprowadzono zakaz jakichkolwiek rozliczeń w walutach wymienialnych na rynku wewnętrznym.
Dotyczyło to wszystkich transakcji przeprowadzanych przez rezydentów
i nierezydentów, zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Uzasadnieniem tej decyzji był
zamiar umocnienia narodowej jednostki monetarnej – suma.
Rozliczenia prowadzone w sumach pomiędzy wszystkimi rodzajami podmiotów
gospodarczych mogą być realizowane wyłącznie za pomocą przelewów bankowych.
Możliwość wypłacania gotówki przez przedsiębiorstwo jest ograniczona tylko do
dwóch sytuacji: podjęcia środków w celu wypłaty wynagrodzeń pracownikom lub
pokrycia kosztów podróży służbowej. Posiadanie przez przedsiębiorstwa i osoby
fizyczne rachunków bankowych poza terytorium Uzbekistanu wymaga zezwolenia
Banku Centralnego.