Uzbekistan - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

UZBEKISTAN - Przewodnik dla przedsiębiorców 31
Uzbekistan współzawodniczy z Kazachstanem o rolę lidera regionalnego. Oba kraje
posiadają nieuregulowane kwestie granic. Spory dotyczą również roponośnych złóż
w regionie Karakałpakii.
Problemy z Kirgistanem dotyczą mniejszości uzbeckiej w rejonie miast Osz i Uzgen,
niegdyś należących do Uzbekistanu, dostępu do: dróg komunikacyjnych, łączących
enklawy uzbeckie Szahirmardan, Soch i Woruch oraz zasobów wodnych Kirgistanu.
Nieodpowiednia ochrona granicy przez Kirgistan zagraża Uzbekistanowi (oddziały IRU
i tzw. wydarzenia batkeńskie). Nieuregulowane są również kwestie graniczne.
Sporne kwestie różniące Uzbekistan i Turkmenistan dotyczą dostępu do Morza Kaspijskiego
poprzez port Turkmenbaszy, problemu wysychania wód Jeziora Aralskiego
i klęski ekologicznej w Karakałpakii, instalacji hydrotechnicznych na Amu-darii,
nieuregulowania granic oraz problemu mniejszości uzbeckiej na obszarach przygranicznych.
Z kolei Afganistan stanowił dla Uzbekistanu do tej pory główne źródło
przenikania fundamentalizmu islamskiego. Sytuacja w tym kraju powodowała przez
dłuższy czas odcięcie Uzbekistanu, zwłaszcza południowej jego części, przede
wszystkim od dogodnych szlaków komunikacyjnych. Problemem jest także mniejszość
etniczna w rejonie Mazar-i-Szafir.
Organizacje międzynarodowe 27
Od chwili uzyskania niepodległości w roku 1991, Uzbekistan nawiązał stosunki dyplomatyczne
z 92 krajami i otworzył w 20 z nich misje dyplomatyczne. W kraju akredytowano
38 placówek dyplomatycznych oraz przedstawicielstw organizacji międzynarodowych.
Władze Uzbekistanu starają się prowadzić aktywną politykę zagraniczną w Azji Środkowej,
zmierzając do uzyskania przez ten kraj statusu regionalnego lidera. Uzbekistan
jest członkiem większości ważniejszych organizacji międzynarodowych: ONZ od roku
1992; BŚ od 1992; OBWE od 1992 28 ; EBOR od 1992; MOP od 1992; MFW od 1992;
Światowej Organizacji Turystyki od 1993; Azjatyckiego Banku Restrukturyzacji i Rozwoju
od 1995; GUUAM (Gruzja, Ukraina, Uzbekistan, Azerbejdżan, Mołdowa); Szan-
27
Według danych Departamentu Międzynarodowej Współpracy Dwustronnej ówczesnego
Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (lipiec 2003 r.) oraz materiałów z sierpnia
2004 roku (DWD\WII\UZB\MF\2004).
28 Podróżujący po państwach Azji Centralnej szef OBWE, minister spraw zagranicznych Holandii
Jaap de Hoop Scheffer wezwał władze Uzbekistanu (9 lipca 2003 r.) do ogłoszenia moratorium
na karę śmierci. Scheffer został przyjęty przez prezydenta Islama Karimowa, z którym
rozmawiał o bezpieczeństwie regionalnym i roli OBWE w procesach zachodzących w Azji
Centralnej (www.ferghana.ru).