Biologji 7-8-9 - Albas

Libër mësuesi për tekstin “Biologji dhe edukim shëndetësor” 7-8-9
Aktivitete:
Me tabela ose modele përshkruhet ndërtimi dhe funksioni i çdo pjese të sistemit riprodhues
te mashkulli. Diskutim me një specialist për rëndësinë, llojet dhe mënyrën e përdorimit të
kontraceptivëve.
Lidhja me jetën e përditshme:
Thekso shkaqet e çrregullimeve te meshkujt, si: sasia e pakët e spermës, lëvizshmëria e
ulët e spermës, mosfunksionimi i gjëndrave endokrine (mangësi në hormone). Informacion
për korrigjimin e këtyre problemeve.
Thekso metodat kontraceptive për planifikimin familjar dhe shmangien e SST (sëmundje
seksualisht të trashëgueshme).
Edukata seksuale
Bisedo me nxënësit për: ndryshimet në moshën e pubertetit, abuzimin seksual,
kontraceptivët, SST. Rekomandohet që këto tema të zhvillohen, si: biseda, veprimtari, lojëra,
etj. Në materialin që vijon, për këto tema ka veprimtari që rekomandohen të zhvillohen me
nxënësit, si dhe materiale në ndihmë të mësuesit.
Në ndihmë të mësuesit
Zhvillimi seksual gjatë ciklit të jetës
Seksualiteti te fëmijët deri në moshën tre vjeç
Fëmijët janë qenie seksuale që para lindjes. Rreth moshës 2 vjeçare fëmijët e dinë
gjininë e tyre. Ata janë të ndërgjegjshëm për ndryshimin e organeve të tyre dhe mënyrën se
si urinojnë djemtë dhe vajzat.
Seksualiteti te fëmijët e moshave tre deri në shtatë vjeç
Kjo grupmoshë është kureshtare për çdo gjë në botën e tyre, edhe për seksualitetin fillojnë
të jenë më socialë, ata luajnë “shtëpirash”, “doktorash”, duke treguar organet seksuale të të
tjerëve dhe duke treguar të tyret.
Seksualiteti te fëmijët e moshës para-adoleshente (moshat 8-12 vjeç)
Puberteti, koha kur trupi maturohet fillon midis moshave 10-12 vjeç për shumicën e
fëmijëve. Fillon ndryshimi fizik dhe psikologjik i vajzave dhe i djemve.
Këta fëmijë nuk kanë përvojë seksuale, por bëjnë shumë pyetje. Përvojat homoseksuale
janë të zakonshme në këtë moshë, por kjo sjellje zakonisht nuk ka lidhje me orientimin
seksual të fëmijës. Mund të praktikojnë dhe sjellje seksuale.
Seksualiteti tek adoleshentët (moshat 13-19)
Sapo fëmijët arrijnë pubertetin, interesi i tyre për seksin rritet dhe vazhdon gjatë gjithë
adoleshencës. Nuk ka asnjë mënyrë për të parashikuar se si do të sillet një adoleshent
seksualisht. Një grup, shumica e adoleshentëve eksplorojnë marrëdhënie me njëri-tjetrin,
bien në dashuri dhe kryejnë marrëdhënie seksuale përpara moshës 20 vjeçare. Statistikat
tregojnë se shumë vajza adoleshente ngelin shtatzëna dhe shumë prej tyre abortojnë.
46