KiNFE A

Nivîsandinek ii ser
perwerdekirina zarokan û ziman
Mamoste Ahmet Akbaş
Perwerdekirin tenê ne mesala
dê îi bav e, meseleke civatî ye iî
ev pirseke her gîrîng e .
Perwerdekirin kultura gelanji
derîyeki heta derîyeki din dibe iî
ji nivşeki derbasi nivşeki din
dike. Evjî hatina wane niî ya civatê
kivşdike, ku ev ji zarok in.
Ji ber wê yeke zimanê zarok
yê dê îi bav fi yê civata (derfidor)
ku tê de dijîn, diaxifin.
Rewşa civata wan di warê sosyolojik,
psikolojik îî aborîyê de
çawa be, li gora wê yekêjî tesira
xwe di ser zarokan dike û rolekî
xwe mezîn dileyize.
Zarok di malê de teybetîyin li derfidora xwe distine ii bi wî
halî ziman hîndibe îî ji diroka ziman ji ku tesîra xwe fi mana
xwe li ser merivan heye fî weha dike.
Ziman di ware danîîsitandina merivan de ku fikir, kultur fi
ramanin xwe bigihinin hevûdin bi rêya ziman tê kirin. Ev makanîzmeke
herî baş a jîyanê ye.
Merivên berê wek heywanan deng didan îî bi hevîidîn re bi
wî awayî fehm dikirin. Paşî merivan dema vahşîtiyê (colanî) ku
derbaskir hatin ba hevîidin, ji wan komîk famile, beglik, civat
çêbûn. Bi wan re ji, ziman derketin holê (meydanê). Her civat
131