KiNFE A

derketin û dane xuya kirin, ko xizmayetiya di navbera zimanê
kurdî fi zimanê farisî de ne bihtir e, ji xizmayetiya di navbera
zimanê farisî fi zimanên din ên hindo-îranî de.
Peter Lerch di berhema xwe de, ya bi navê "Forschungen
iiber die Kurden und die iranischen Nordchaldçer" 1 857 li ser
xizmayetiya di navbera zimanê kurdî fî zimanê farisî de wiha
nivîsiye:
"Herdij qurmên zimani (ango qurmê zimanê kurdî û qurmê
zimanê farisî)ji hev gelekî dûr in, belê wan gelek çeng, mil û
çiqulîk hilgirtine, yên ko du malan ava dikin. Endamên van herdû
malan xweji hev nêzîk dikin û êdîji hev têdigihin"
Bi vê yekê Peter Lerch dixwest bide xuya kirin, ko di navbera
hin zaravên zimanê kurdî, fî bi taybetî devokên Kurmanciya
Jêr iî zimanê farisî de, bihtir ji hin devokên Kurmanciya Jor fî
Farisî de, xizmayetiyeke meztir heye.
Hin ,Zimanzanên' Tirkan, bi awayekî çewtezanistî hewldidin,
ko serxwebîîna zimanê kurdî nayînî bikin îi zimanê kurdî
weke zimanekî "bêbingeh, zimanekî tevlîhev, zimanekî ko bi
gelek awan hati be cûtin, peyvên m'Î weke kêstekên koji her alî
ve hati bine ba hev" bidinine xuya kirin (çawa ko raperestê tirk
Bedrî Noyan sala 1982an di gotareke xwe de li serpeyva "Kurd
û Kurdên Tirk" nivîsiye.
Belê ev hewldanên han di cihana şarezayên zimanan de bê
bawerî dimênin, ji ber ew bi rengekî hişkere dibine alavên propegenda
derewan ya dewleta tirk li dijî hebûna zimanê kurdî û
bi vê yekê li dijî hebîina gelê kurd.
Ka li hember vê em li baweriya zanyarekî elman î navdar, yê
ko li zanîngeha Essenê xebat dikir, temaşe? bikin. Vî zimanzanê
elman, Prof Dr. Johannes Meyer-Ingwersen di vê biwarê
de nivîsiye:
"Ev yek bi rastî dêmagogiyeke xurîi ye, gava li Tirkiyayê tim
tê gotin, ko bi xwe Kurd ew eşîrên Tirkan in (Tirkên çiyayî),
yên ko bi demê re "Farisiyeke xirabûyî" wergirtine.
47