Pobierz - Ministerstwo Obrony Narodowej

historia morska
ny częściowym zamrożeniem lufy karabinu, powodując
obrażenia prawej dłoni sygnalisty. Ranny
marynarz został odebrany z pokładu „Orła” przez
szalupę wysłaną z jednego z brytyjskich krążowników
stanowiących osłonę operacyjną konwoju.
4 grudnia konwój osiągnął wybrzeże Wielkiej
Brytanii.
orzeł wychodzi na patrol
Pierwszy samodzielny patrol „Orła” przypadł na
18 stycznia 1940 roku. Przed wyjściem z portu
Dowództwo Drugiej Flotylli Okrętów Podwodnych
poinformowało dowódcę polskiej jednostki o rozmieszczeniu
brytyjskich okrętów podwodnych
i ich spodziewanych przemieszczeniach. Z danych
przekazanych przez wywiad brytyjski wynikało,
że w wyznaczonym sektorze patrolowym „Orzeł”
może natrafić na niemiecki łamacz blokady
„Trautenfels” oraz krążownik niezidentyfikowanej
narodowości. Zwrócono również uwagę na
fakt, że polski okręt podwodny powinien unikać
spotkania z norweskimi jednostkami i lotnictwem,
którym bezwzględnie nakazano atakować wszelkie
okręty podwodne zauważone na ich wodach
terytorialnych.
19 stycznia „Orzeł” miał zająć wyznaczony rejon
patrolowania i prowadzić obserwację norweskiego
fiordu Skudesnes. Po otrzymaniu depeszy
radiowej okręt udał się na nową pozycję
o współrzędnych: 58º27’ N, 04º45’ E, z której
21 stycznia kontynuował obserwację fiordu.
W ciągu tego dnia na okręcie zarejestrowano kilkanaście
odległych niezidentyfikowanych wybuchów
podwodnych. Następnego dnia „Orzeł”
otrzymał kolejny rozkaz, nakazujący powrót na
pierwotnie wyznaczoną pozycję, na której pozostał
do 26 stycznia. W tym okresie zarejestrowano
kolejne odległe niezidentyfikowane wybuchy
podwodne oraz zauważono trzy norweskie wodnosamoloty.
Nocami między 19 a 26 stycznia polski
okręt podwodny, aby naładować baterie akumulatorów,
podchodził blisko norweskich wybrzeży
tak, że na pokładzie było słychać dźwięki
skocznej muzyki, dochodzące z gospody usytuowanej
niedaleko na wybrzeżu.
Podczas patrolowania, mimo złych warunków
pogodowych (stan morza 2–5, wiatr 4–8, śnieżyce),
zaobserwowano ponad 20 statków handlowych,
płynących blisko brzegów Norwegii.
27 styczna „Orzeł” skierował się w drogę powrotną
do bazy. Omyłkowo, na skutek napotkanej mgły,
zamiast do zatoki Firth of Forth, miał wejść do znajdującej
się nieco bardziej na północ zatoki Firth of
Tay i przejść przez rejon, gdzie miesiąc wcześniej
miało zostać położone defensywne brytyjskie pole
minowe. Na szczęście dla polskiego okrętu rejon
zaminowano z miesięcznym opóźnieniem.
27 stycznia „Orzeł” zakończył patrol i powrócił do
bazy w Rosyth.
na wodach norweskich
Drugi samodzielny patrol „Orzeł” rozpoczął
10 lutego 1940 roku. Wcześniej Admiralicja
Brytyjska przekazała dowódcy polskiego okrętu
informacje dotyczące rozmieszczenia znajdujących
się w pobliżu wyznaczonego „Orłowi” sektora
czterech brytyjskich okrętów podwodnych,
którymi były: „Trident”, „Triad”, „Triton” i „Seal”,
oraz brytyjskich obronnych zagród minowych.
Ponadto załoga została uprzedzona o możliwości
napotkania sporej liczby niemieckich i neutralnych
statków handlowych opuszczających norweskie
wody terytorialne, szczególnie w okolicy portów
Lindesnes, Kristiansand oraz Hantsholm.
Z informacji brytyjskiego wywiadu wynikało, że
w okolicach północnego i północno-wschodniego
wybrzeża Szkocji kilka dni przed zaplanowanym
wyjściem w morze zauważono niemieckie
U-Booty. Spodziewano się również ich obecności
w okolicy północno-wschodniej części „niemieckiego
rejonu zagrożenia”.
„Orzeł” otrzymał zadanie zajęcia pozycji patrolowania
o współrzędnych 57º15’ N i 06º30’ E.
W czasie przejścia w wyznaczony rejon, 11–12 lutego,
operatorzy aparatów podsłuchowych zanotowali
dziesięć dalekich niezidentyfikowanych wybuchów
podwodnych. 12 lutego o godzinie 23.59
na pokład „Orła” oraz dwóch brytyjskich okrętów
podwodnych: „Seal” i „Triad”, dotarła wiadomość
o opuszczeniu przez niemiecki frachtowiec
„Anhalt” oraz niemiecki stawiacz min „Preussen”
portu Hantsholm.
O godzinie 00.58 „Orzeł” otrzymał rozkaz przejścia
w okolice pozycji 56º38’ N i 07º55’ E oraz roz-
przegląd morski 101