Pobierz - Ministerstwo Obrony Narodowej

technika i uzbrojenie
Ich ukoronowaniem było zbudowanie okrętu podwodnego
– pływającego laboratorium.
doświadczalne modele
Wynurzający się model w dużej skali „Tuniec”
(prędkość swobodnego wynurzenia około 60 w.)
został zaprojektowany w SKB-143 i zbudowany
w Zakładzie Doświadczalnym Syberyjskiego
Oddziału Akademii Nauk ZSRR. Próby były przeprowadzone
na specjalnym poligonie radzieckiej
Akademii Nauk pod Suchumi. Badania w naturze
różnych wersji modelu, geometrycznie podobnego
do okrętu podwodnego-laboratorium, pokazały, że
najbardziej perspektywiczne jest sterowanie warstwą
przygraniczną przez wtrysk polimerów – wykazano
obniżenie całkowitego oporu o 30–40 procent
i zwiększenie prędkości wynurzenia o 12–13
procent.
Jednocześnie próby modelu „Tuniec” z laminaryzacją
przygranicznej warstwy przez odsysanie
cieczy nie przyniosły pozytywnych rezultatów.
Podobne badania były prowadzone w Centralnym
Instytucie Naukowo-Badawczym (Centralnyj
Nauczno-Issledowatelskij Institut – CNII) im. akademika
A.N. Kryłowa w Leningradzie (dziś Sankt
Petersburg). Laminaryzacją warstwy przygranicznej
przez odsysanie zajmował się starszy pracownik
naukowy A.F. Kozłow, a wpływem roztworów
polimerów na warstwę przygraniczną – naczelnik
sektora J.F. Iwaniuta. Wspomagał ich naczelnik
II oddziału I.A. Titow i naczelnik laboratorium
W.P. Bołtienko.
Badania modelu w dużej skali „Igła”, prowadzone
w basenie doświadczalnym CNII, wykazały stałe
obniżenie oporu podczas wtrysku polimerów
przy wysokich liczbach Reynoldsa 1 .
W ten sposób tworzono podwaliny pod budowę
bojowego okrętu podwodnego.
Równolegle z wskazanymi badaniami opracowywano
nowe receptury wysokomolekularnych polimerów,
a także aparaturę naukowo-badawczą dla
okrętu podwodnego-pływającego laboratorium.
Ponadto w Sewastopolu, w Zatoce Bałakławskiej,
powstawała baza naukowo-badawcza marynarki
wojennej ZSRR (Wojenno-Morskogo Flota
– WMF), jako filia jednostki wojskowej 27177
(I CNII WMF Ministerstwa Obrony). Tam też był
urządzony poligon, gdzie zamierzano prowadzić
prace naukowo-badawcze w pływającym laboratorium.
W SKB-143 pracowano nad nowymi systemami
sterowania warstwą przygraniczną. Oceniano
racjonalność ich zastosowania.
System odsysania warstwy przygranicznej i kryteria
optymalizacji jego sterowania przedstawił
w swojej dysertacji B.F. Dronow w 1968 roku.
W 1970 roku z kolei B.A. Barbanela scharakteryzował
system wtrysku polimerów.
budowa z kłopotami
Projekt techniczny 1710 okrętu podwodnego-laboratorium
został opracowany w 1975 roku, a do
budowy jednostki Leningradzkie Zjednoczenie
Admiralicji (stocznia „Sudomiech”) przystąpiło
w roku 1985 (nr fabryczny 01620) – stępkę położono
11 października. Po dwóch latach wykończona
jednostka została przeprowadzona do naukowo-
-eksperymentalnej bazy w Sewastopolu.
Tak długi czas budowy był spowodowany nie
trudnościami technicznymi,
ale stanowiskiem
członków kie-
Okręt podwodny-laboratorium
powstał w ramach obszernego
programu badawrownictwa
CNII im.
akademika Kryłowa
czego nad wykorzystaniem
– G.A. Firsowa
i A.I. Woznie-
polimerów do zwiększenia
sieńskiego, którzy
uważali, że wszystkie
niezbędne do projektowania
dane można
uzyskać w laboratoriach
instytutu. Jednak
prędkości i zmniejszenia pola
akustycznego okrętów
podwodnych.
już po pierwszych próbach okrętu projektu 1710,
A.I. Wozniesieński wysoko ocenił zarówno otrzymane
wyniki, jak również sam fakt jego powstania.
Duży wkład w tworzenie projektu i budowę okrętu
wniósł zespół konstruktorów SPBMP „Malachit”,
przedstawiciele I CNII WMF i bazy naukowo-eksperymentalnej
w Sewastopolu oraz kadra naukowa
1
Liczba Reynoldsa (Re) jest to liczba podobieństwa dynamicznego,
charakteryzująca stosunek sił bezwładności do sił lepkości
występujących podczas przepływu płynu (określa moment
przejścia od przepływu laminarnego do turbulentnego).
przegląd morski 55